602 
PARS SPECIALIS. LIB. III. CAP. 
Nor. 7. 
6838)— L. 21. D. comm. divid. (X. 3.) (Ulp.) 
ludicem in praediis dividundis quod omnibus 
utilissimum est, vel quod malint litigatores se 
qui convenit. 
L. 6. §. 10. D. eod. Vid. 4967. 
Nor. 8. 
L. 6. §. 2. D. eod. Vid. 6830. 
Nor. 9. 
6839) — L. 13. D. eod. (Uip.) In iudicium 
communi dividundo omnes res veniunt, nisi si 
quid fuerit ex communi consensu exceptum no 
minatim, ne veniat. 
6840) — L. 14.pr. D. eod. (Paulus.) In hoc iu 
dicium hoc venit, quod communi nomine actum 
est aut agi debuit ab eo, qui scit, se socium ha 
bere. 
6841)—L.15. D. eod. (Paulus.) Si socius servi 
communis nomine conventus et condemnatus sit. 
aget communi dividundo et antequam praestet. 
Nam et si noxali iudicio cum uno actum sit, sta 
tim aget cum socio, ut ei pars tradatur, cautio 
nibus interpositis, ut, si non dederit, reddat. 
Nor. 10. 
L. 8. §. 2. L. 10. pr. L. 20. D. eod. Vid. 6851. 
5787.6832. 
6842) — L. 23. D. eod. (Ulp.) Si convenerit 
inter te et socium tuum, ut alternis annis fru 
ctum perciperetis, et non patiatur te socius tui 
anni fructum percipere, videndum, utrum ex 
conducto sit actio, an vero communi dividundo? 
Eadem quaestio est, et si socius, qui convene 
ral, ut alternis annis frueretur, pecus immisit 
et effecit, ut futuri anni fructus quos socium 
percipere oportuit, corrumperentur. Et puto 
magis communi dividundo iudicium, quam ex 
conduste locum habere (quae enim locatio est, 
quum merces non intercesserit ?), aut certe actio 
nem incerti civilem reddendam. 
6845) — L. 26. D. eod. (Alsen. Varus.) Com 
munis servus, quum apud alterum esset, cru 
fregit in opere. Quaerebatur: alter dominus quid 
cum eo, penes quem fuisset, ageret ? Respondi : 
si quid culpa illius magis, quam casu res com 
munis damni cepisset, per arbitrum communi 
dividundo posse recuperare. 
L 28. D. eod. Vid. 2462. 
Nor. 11. 
L. 4. §. 5. D. eod. Vid. 6829. 
6844) — L. 5. D. eod. (lulian.) Sed si res non 
defenderetur, et ideo iussi sumus a Practore eas 
aedes possidere, et ex hoc dominium earum nan 
cisceremur, respondit Proculus, communi divi 
dundo iudicio partem eius impensae me servatu 
ruin esse. 
6845) — L. 6. §. 3. D. eod. (Ulp.) Si quid 
post acceptum communi dividundo iudicium fue 
rit impensum, Nerva recte existimat, etiam hoc 
venire 
L. 8. §. 3. D. eod. Vid. 6831. 
6846) — L. 8. §. 4. D. eod. (Paulus.) Item si 
unus in solidum de peculio conventus et damna 
tus sit, est cum socio communi dividundo actio, 
il partem peculii consequatur. 
..9. D. eod. (Afric.) Vid. 6835. 
VII. TIT II. §. 423. 6838—0853. 
Nor. 12. 
L. 6. §. 2. D. eod. Vid. 6830. 
6847) — L. 6. §. 7. D. eod. (Ulp.) Si damni 
infecti in solidum pro aedibus caveris, Labeo 
ait, communi dividundo iudicium tibi non esse, 
quum necesse tibi non fuerit in solidum cavere. 
sed sufficeret pro parte tua. Quae sententia vera 
6848) — L. 40. D. de neg. gest. (III. 5.) (Pau 
lus.) Si communes aedes tecuin habeam, et pro 
tua parte damni infecti vicino cavero, dicen 
dum est, quod praestitero, negotiorum gestorum 
actione potius, quam communi dividundo iudi 
cio posse me petere, quia potui partem meam 
ita defendere, ut socii partem defendere non co 
gerer. 
Nor. 15. 
L. 14. §. 1. D. comm. divid. Vid. 1676. 
6840)— L. 29. pr. D. eod. (Paulus.) Si quis, 
quum existimaret fundum communem sibi cum 
Maevio esse, quem cum Titio communem habe 
bat, impendisset, recte dicitur etiam communi 
dividundo iudicium ei sufficere. Iloc enim est, 
si sciam rem communem esse, ignorem autem 
cuius socii; neque enim negotia socii gero, sed 
propriam rem tueor, et magis ex re, in quam 
impenditur, quam ex persona socii actio nasci 
tur. Denique ea actione et pupillum teneri dici 
mus, ut impendia restituat officio iudicis. Di 
versa causa est eius, qui putat se in rem 
propriam impendere, quum sit communis; huic 
enim nec communi dividundo iudicium compe 
tit, nec utile dandum est. Ille enim, qui scit rem 
esse communem vel alienam, negotia eo animo 
gerit, ut aliquem sibi obliget, licet in persona 
labitur. 
Nor. 14. 
L. 6. §. 3. D. eod. Vid. 6845. 
6850) -L. 49. D. de neg.gest. (III.5.) (Afric.) 
Si rem, quam servus venditus surripuisset a me 
venditore, emtor vendiderit, eaque in rerum 
natura esse desierit, de pretio negotiorum ge 
storuin actio mihi danda est, ut dari deberet, si 
negotium, quod tuum esse existimares, quum 
esset meum, gessisses, sicut ex contrario in me 
tibi daretur, si, quum hereditatem, quae ad me 
pertinet, tuam putares, res tuas proprias legatas 
solvisses, quando quidem ea solutione liberarer. 
Nor. 15. 
51) - L. 6. §. 1. D. comm. dirid. (X. 3.) 
Paulus.) Quare etsi fundum Tilius alienaverit. 
licet hic communi dividundo iudicio locus non 
sit, quia a communione discessum est, utilita 
men locus est futurus, quod datur de praestatio 
nibus , quoties res communis esse desiit. 
6852) — L. 11. D. eod. (Gaius.) In summa 
adinonendi sumus, quod, si post interitum rei 
communis is, cui aliquid ex communione prae 
stari oportet, eo nomine agere velit, communi 
dividundo iudicium utile datur; veluti si actor 
impensas aliquas in rem communem fecit, sive 
socius eius solus aliquid ex ea re lucratus est, 
velut operas servi mercedesve, hoc iudicio eo 
rum omnium ratio habetur, 
6853)- L. 6.pr. D. eod. (Ulp.) Si quis putans, 
sibi cum Titio fundum communem esse, fructus