116.
xuriosam, deditus spectaculis gladiatorũ & ludis, comes vsquequaq; parentum fugae. Virili toga assumpta, se ad magistratus ac principatus honores accingit, quos ordine omnes adiit, Quaesturam, Praeturam, Consulatum, Tribunitiámq; potestatẽ exercuit. Bello Cantabrico Tribunus militum, Tigranem Armeniae regem regno restituit. Signa à Parthis Crasso ablata, recepit, Galliam anno ferè rexit. Dehinc Rheticum Vindelicúmq; bellum, tum Pannonicum, Germanicum, Illyricumq; post Punica, bellorum omnium grauissimum, gessit, ob quę triumphauit, & ouans vrbem ingressus est. Defunctis Caio & Lucio, Liuiae impulsu magis, quàm Augusti iudicio, quippe cuius mores & ingenium non probasset vnquàm, ab Augusto adoptatus, & successor ascitus est. Post mortem Augusti Imperium adeptus, primùm se liberalem ac modestum se gessit, in multis sese popularem aliquandiu exhibuit, adulationibus spretis, & contemptis, à nullo Imperator aut dici, aut appellari, voluit. Senatum, Senatorésq; omnes vsq; ad submissionẽ veneratus, humanitatis propè excedens modum, pristinámq; ferè libertatem exhibẽs. Vectigalia, Monopolia, aedificia, delectum, exercitus, patrũ more, decerni statuít, autoritate Consulum singula penè administrans. In omnibus se ciuilem admodùm etiam minoribus exhibuit, Praesidibus prouinciarum tributa suadentibus rescribens:
BONI PASTORIS ESSE TONDERE PECVS, NON DEGLVDERE
. Post adeptum Imperium biennio continuo extra Vrbem pedem non extulit: sed priuatus liberis, Campaniam, quasi nunquàm rediturus, tum Capreas secessit, in insulam Neapolitani sinus magnificentissimis aedificiis extructam. Reipublicae curam abiecit. Hispaniam & Syriam per aliquot annos sine consularibus legatis habuit. Armeniam à Parthis occupari, Maesiam à Dacis, Sarmatísq;, Gallias à Germanis vastari neglexit, non sine magno Imperii dedecore. Tandem vitia, malè diu dissimulata, detexit. Portentosae libidinis fuit, adeò, vt nudas puellas mensae administrare iuberet, aliáq; factu turpissima, nec relatu digna perpetrauit, vt omnium luxuriosissimus sit habitus. Vini fuit auidissimus, ita vt Caldius, Biberius, Mero, ioculariter pro Claudius, Tiberius, Nero, sit dictus. Luxuriae & ebrietati summam adiecit auari tiam, vt nunquam expeditionum militibus salaria exolueret, nihil exaedificaret. Et, vt crudelitatem rapacitati annecteret, locupletiores omnibus facultatibus priuatos occîdit. Multos excellentes ingenio