Full text: Clavius, Christoph: Christophori[i] Clavii Bambergensis Ex Societate Iesv In Sphaeram Ioannis De Sacro Bosco Commentarivs

Comment. in 1. Cap. Sphæræ

rarum. Vnde videmus guttulas aquarum, ſi amittant figuram ſphæricam, cito
ac facile corrumpi, atque exiccari.


D vabvs his rationibus addere poſſumus aliam, quam etiam Ariſtoteles
affert lib. 2. de cœlo, hoc modo. A qua ſuapte natura confluit ad loca decliuiora,
[figure]
vt experientia didicimus quotidiana: igitur rotunda
exiſtit. Nam alias nõ conflueret ad loca decliuiora. Sit
.n. aquæ ſuperficies, ſi fieri poteſt, plana, vel alterius
figuræ non circularis, expanſa ſuper terram per li-
neam A D B, & ex centro mundi C, deſeribatur cir-
culus E G F, & ex C, educatur C D, perpendicularis
ad A B, connectantur\'que rectæ A C, B C: Et quo-
niam recta C D, minor eſt, quàm C A, vel C B, erit
punctum D, in loco decliuiori, hoc eſt, propinquius
centro; quam punctum A, vel B. Aqua igitur non
impedita non conflueret ad loca decliuiora. Quod eũ
pugnet cum experientia, neceſſe eſt, vt pars aquæ media, nempe D, attollatur ad
punctum G, & partes aquæ iuxta A, & B, deſidant, perueniant\'que ad puncta
E, & F, vt tota aqua habeat tumorem E G F, æqualiter\'que diſtet a centro mun-
di. Hac enim ratione naturaliter quieſcet collibrata. Ex qua quidem ratione pro-
babitur, nullam aliam figuram poſſe habere aquam præter ſphæricam: nã alias
ſemper haberet aliquas partes remotiores a terræ centro, (Sphęriea enim tantum
figura æqualiter vndique propinquat centro) & ex conſequenti non deflueret ad
loca decliuiora, quod pugnat cum natura aquæ. Immo ex hac rationc efficitur,
quemlibet liquorem in aliquo uaſe contentum habere tumorem aliquem, ſeu
circunferentiam, cuius centrum idem eſt, quod centrum mundi.
S ed omnium elegantiſſima eſt demonſtratio Archimedis in libro 1. de ijs,
quæ uehuntur in aqua, qua demonſtrat, non ſolum Occanum, & alia maria, ve-
rum etiam quẽlibet humorem conſiſtentem, ac manentem, figuram habere ſphę
ricam, cuius centrum ſit idem, quod centrum mundi, ad quod omnia grauia fe
runtur ſuapte natura. Aſſumit autem primum, humidi eam eſſe naturam, vt par
tibus ipſius æqualiter iacentibus, & continuatis inter ſeſe, minus preſſa a ma-
gis preſſa expellatur. Vnamquamque vero partem eius premi humido ſupra ip-
ſam exiſtente ad perpendiculum, ſi humidũ ſit deſcendens in aliquo, aut ab alio
aliquo preſſum. Id quod experientia verum eſſe didicimus: quandocunque e-
nim liquorẽ aliqua in parte premimus vel manu, vel alio ſuperſuſo humore, ce-
dũt aliæ partes circunſtantes, atque expelluntur. Deinde demõſtrat, ſi ſuperficies
aliqua plano ſecetur per idem ſemper punctum, ſit\'que ſectio circuli circunferen
tia centrum habens punctum illud, per quod plano ſecatur, ſuperficiem illam
eſſe ſphęricam, cuius centrum idem illud punctum ſit. Demonſtratio huius rei
eiuſmodi eſt. Secetur ſuper ficies aliqua plano per A, puuctum ducto, ſit\'que ſe-
ctio ſemper circuli circunferentia centrum habens punctum A. Dico eam ſu-
perficiem eſſe ſphæricam, cuius centrum A, hoc eſt, omnes lineas a puncto A,
ad illam ſu perficiem ductas inter ſe eſſe æquales. Ducantur enim ex A, ad ſu-
perficiem duæ lineę rectæ vtcunque A B, A C, vt in prima figura; per quas,
cum ſint in eodem plano, ducatur planum faciens in ſuperficie propoſita li-
neam B C, quæ ex hypotheſi circunferentia circuli erit. Recta igitur A C,
rectæ A B, per defin. circuli, æqualis erit. Eadem ratione oſtendemus, omnes
alias lineas rectas a puncto A, ad ſuperficiem propoſitam ductas rectas A B,
Waiting...

Note to user

Dear user,

In response to current developments in the web technology used by the Goobi viewer, the software no longer supports your browser.

Please use one of the following browsers to display this page correctly.

Thank you.

powered by Goobi viewer