V identes ita nonnulli, hac ratione non poſſe dari multitudinem
motũ in ſtellis, aliam rationem confinxerunt, quibus perſuadere conantur ſtel-
las moueri per ſeſe, & nõ infixas eſſe corporibus cœleſtibus. Dicũt enim, unicũ
tantum eſſe cœlum, atque hoc ipſum unico motu moueri ab oriente in occiden
tem, vnà cum omnibus ſtellis; Stellas vero proprijs motibus ab occidente in oriẽ
tẽ ferri, ut aiunt, ſolutas ab orbibus cœleſtibus: non quidem tanquam piſces in
mari, uel aues in aere, ne detur penetrario corporũ, aut ſciſſio cęli, ſed per ca-
nales quoſdã. Cõfinxerũt nãq; ſingulas ſtellas habere ſingulos canales cõgruẽ
tes motibus proprijs, tãtę amplitudinis, quãta eſt illarũ magnitudo, ita ut quę
libet ſtella repleat totum ſuum canalẽ. In his porro canalibus poſuerunt corpus
quoddã fluxibile, ſicut eſt aer, quod cedere poſſit ſtellis, quando ab occidẽte in
orientem mouentur. Itaque ſecundum hos auctores totum cęlum erit refertum
iſtis canalibus, pro muititudine ſtellarũ ad inſtar animalis, quod repletũ eſt ua
rijs, ac multiplicibus uenis. Hanc uero ſentẽtiã eo libentius amplectuntur, quod
nolint concedere motũ raptus. Dicunt namque impoſſibile eſſe, ut unũ cœlum
alterũ rapiat, quantumuis ipſi contiguum. Veruntamen hæc ſententia & abſur
da, & inſufficiens eſt: Abſurda quidem, quoniam ſine ulla neceſſitate, aut ratio-
ne probabili, ponit corpus cœleſte perforatũ tot canalibus, & refertum undique
corpore illo fluxibili, quod nemo philoſophorum hactenus concedere uiſus eſt.
Inſufficiens uero, quia impoſſibile eſt defẽdere iuxta hanc ſententiã omnia Phę
nomena, quæ Aſtronomi diligentiſſime obſeruarunt in motibus cœleſtibus. Pri
mo enim uelint, nolint, uitare nequeunt motum raptus. Cum enim ſtellę ſint ſo
lutæ ac liberę, ut ipſi dicunt, & nullo modo cœlo in hæreant, moueanturque ad
motum cęli ab ortu in occaſum, neceſſe eſt. eas rapi à cœlo ſine ulla reſiſtentia,
aut uiolentia, hanc ſolam ab cauſã, quòd contiguæ ſint canalibus, in quibus exi
ſtunt. Secundo qua muis hęc ſententia duplex motus, ab oriente, uidelicet in
occidentem, & contra, ab occidente in orientem. utcunque defendi poſſit. tamen
nullo modo plures motus, præter hos duos, ſtella quæuis habere poteſt, ob ra-
tionem, quam ſupra adduximus contra eos qui aiebant ſtellas ex ſeſe moue-
ri. Cum igitur in Luna plures ſint deprehenſi motus, nempe ſex, ut minimum.
idemque de cæteris planetis ſit dicendum, immo & ſtellæ fixæ triplicem habeãt
motum, ut ſupra oſtendimus, nullo modo hæc opinio uera eſſe poterit. Tertio
planetæ, ut ex Theoricis planetarum liquet, non ſemper æqualiter diſtant à
centro terræ, ſed nunc propiores, nunc uero remotiores apparent, quod nul-
latenus fieri poſſet, ſi ſtellæ per ſeſe in dictis canalibus mouerentur, niſi dica-
tur illos canales eſſe accentricos cum mundo, ita ur una pars magis recedat a
mundi centro, & alias magis ad idem accedat: quod dici non poteſt. Nam cum
canales illi ſint infixi corpori cælecti, neceſſario efficeretur, ut planeta qui-