LIBER DECIMUS CAP. XIX 
contabulationem supra trabeculas , ubi scorpiones et catapultae colloca¬ 
bantur °. Erigebantur et arrectaria duo compacta pedum XXXXV *, cras- 
situdine sesquipedali, latitudine pedum II’; coniuncta capitibus transver¬ 
sario cardinato tigno, et altero mediano inter duos scapos cardinato et 
laminis ferreis religato, quo insuper collocata erat materies in alterum 
transversarium traiecta , cheloniis et anconibus firmiter inclusa ; inter 
scapos et eam materiam fuerunt ex torno facti axiculi duo , quibus 
EMENDATIONES 
XXXXV — Editiones universae iuxta communem Codicum lectionem retinent XXXV. In Athenaeo tamer 
(de Mach. pag. 6), sive Parisiensium Editionem, sive huius machinae descriptiones a Barbaro, Turnebo (Adv. 
XXIII 33), et a Rigaltio (in Onosandrum) relatas inspicias, constanter altitudini horum arrectariorum cubita 
triginta assignantur. Itaque non dubitavi vulgato numero aliam notam X addere , quae procul dubio excidit 
e Codicibus, et altitudinem pedum XXXXV constituere cubitis triginta responden 
quo insuper ... duo — Haec a locundo et aliis post eum Editoribus tradita est lectio; quo insuper collo¬ 
cata erat alternis materies inter scapos et transversarium traiecta , cheloniis et anconibus firmiter inclusa. Ii 
ea materia fuerunt ex torno facti axiculi duo: eadem reperies in Editionibus saec. XV, et in Codicibus, 
busdam exceptis varietatibus, quae in THESAURO referentur, quaeque tamen nullum, quod ad sensum, discri 
constituunt, imo involutiorem reddunt locutionem. Viam ad interpretationem pluries quaerenti mihi nullus 
in vulgata lectione, quam corruptam fuisse omni iure concludendum est. Ut ad opportunam 
sese obtulit aditus 
ag. 6) locum prae oculis collocemus : xal dvα ugv roû te 
veniamus, Athenaei (de Mach. p 
emendationem dev 
oueodlo vai ro dariyuares rat ih épsio xal ég énarép é   o naévrog ai tûv gaelov es 
loai ovo opvuévot; et inter capitulum ac diapegma figitur lignum rectum, et in utraque 
ligni infixi 
res; ideoque 
et crurium immittuntur onisci tornati . Hisce igitur verbis clare docemur, quo modo se hab 
Athenaeo duce perturbatum textum sic emendare censui : quo insuper collocata erat materies in alterum trans¬ 
versarium traiecta, cheloniis et anconibus firmiter inclusa ; inter scapos et eam materiam fuerunt ex torno fact 
axiculi duo. En itaque lectio Athenaei narrationi perfecte respondens : verba, materies in alterum transversa¬ 
rium traiecta, optime exprimunt h dpsov àvà pégo ro re repispal al  dahuaros: dictio, inter scapo. 
egie refert phrasim ép éuarépou os o   ag al  ch. Quomodo ex hac 
et eam materiam, egre 
astructio compleatur, demonstrant LLLUSTRATIONES. 
lectione machinae cor 
ILLUSTRATIONES 
declarat. Supplevit autem Athenaeus (de Mack 
lateraria, supra quae contabulatio. Haec membra in 
his verbis: laravrat dè ai s  ung 
schemate non apparent , cum machina absoluta, et 
guußeßlquéva opsta év téo  , quae male red 
coriis involuta repraesentetur ; nec opus erat ea in¬ 
jus sic: Erigeban¬ 
dita fuerunt a Parisiensibus Edit 
dicare , cum in superioris capitis Tabula CXXXIX 
ost arietariam machinam arrectaria duo, 
tur porro pe 
(Fig. 52) sint expressa. 
Quaeso 
compacta inter se in medio testudinis. 
6 Fenestrae, quae in Tabula CXL (Fig. 32) visun¬ 
nt arrectaria ad arietem contil 
modo concipi 
m contabulationem usom gte, 
tur, attinent ad med 
post arie¬ 
lio testudinis, eaq 
dum compacta 
corpiones et catapultae colloc 
supra trabeculas, ubi 
tia facta 
tariam machinam? Error inest in conco 
inus distincte 
bantur. Athenaeus (de Mach. paj 
us  podo 
ab Interpretibus vocis io c 
mnem dissicul¬ 
dixit, é  h; sed Vitri 
7s. En itaque vera translal 
tatem de medio sustulit, scribendo supra trabe 
nae compacta 
duo crura recta arie 
cumclusas, quae respon¬ 
et non supra trabes cir¬ 
iuntur in T. 
testudinis. Haec ar 
hac descriptione epistyliis; et hoc fecit, ut non creda¬ 
justinent ari 
Fig. 12, 3a) sub li 
mus, heic sermonem esse de contabulatione su 
et, descriptam altitudi 
autem opo 
stylia, uti voluit Newtonus, cui tamen 
ndam esse non a radice ar 
V compu 
lanere locum 
debebat, inter epistylia et tectum non re 
sed a plano epistyliorum, prout non solum 
ctariorum 
catapultarum et scorpionum stationi idone 
equirit: si enim 
descriptionis ordo sed ratio 
7 Ex quo loco haec duo arrectaria, quae arietem 
transversario mediano, ubi infixa remanere debebant 
sustinere debebant , excitanda essent, Vitruvius non