DE ARCHITECTURA 
pars alis detur. Cum autem erit longitudo a L pedibus ad ix, quarta 
pars longitudinis alis tribuatur. A pedibus ix ad LxXX, longitudo divi¬ 
datur in partes quatuor et dimidiam; ex his una pars fiat alarum lati¬ 
tudo. A pedibus LXXX ad pedes c, in quinque partes divisa longitudo 
justam constituerit latitudinem alarum. Trabes earum liminares 2 ita altae 
ponantur, ut altitudines latitudinibus sint aequales. 
Tablino, si latitudo atrii erit pedum xx ad xxx, dempta tertia 
eius spatii reliquum tribuatur “. Si erit a pedibus xxX ad xXXX, ex atrii 
latitudine tablino dimidium tribuatur. Cum autem a xxxx ad Ix, latitudo 
dividatur in partes quinque, et ex his duae tablino constituantur. Non 
enim atria minora ac maiora easdem possunt habere symmetriarum ratio¬ 
nes ; si enim maiorum symmetriis utemur in minoribus, neque tablina 
neque alae utilitatem poterunt habere; sin autem minorum in maioribus 
utemur, vasta et immania in his ea erunt membra". Itaque generatim 
EMENDATIONES 
Tablino ... tribuatur — Haec periodus male ab amanuensibus mulctata ita se habet in Codicibus ; tabli¬ 
num, si latitudo atrii erit pedum XX, dempta tertia, eius spatio reliquum tribuatur : haec autem lectio ab 
Editoribus saec. XV, quibus tantum immutare placuit tablinum in tabulinum, et a locundo, Rodo, et Bipon¬ 
tina fidenter excepta est. Eam tamen constare non posse, animadverterunt Machaeropioeus, Philander, Barba- 
rus, Laëtus, Galianus, Schneiderus, et Polenus, qui tablinum in tertio casu extulerunt, ut sic verbum tri¬ 
buatur suum haberet casum, nempe tablino ... tribuatur. Sed ex parte infectam rem reliquerunt; syntaxis enim 
adhuc reclamat. Quomodo enim recipi potest vox illa spatio? Mihi quidem necessarium visum est, huius no¬ 
minis casum immutare, et legere spatium, vel spatii ; quae postrema vox plus placuit. Simplicior enim est emen¬ 
datio , sensu aeque permanente, sic ; tablino ... reliquum eius spatii tribuatur. Sed, ut opus absolvatur, ali¬ 
lo. Quis enim, qui Vi¬ 
quid etiam certo certius omissum ex notariorum incuria supplendum est in hac period 
truvii dicendi rationem attendat, non videt, post verba pedum XX excidisse alia ad XXX? Noster enim Scriptoi 
mensurarum limites ab uno ad alium praefinit, et subdit : si erit a pedibus XXX ad XXXX, et sic a XXXX 
ad LX. Quare non dubitavi, quin omissas voces supplerem, et scripturae uniformitati consulerem. 
si enim ... membra — Haec profecto non intellexerunt locundus , Machaeropioeus , Rodus, Bipontina, et 
Schneiderus, qui e scriptura Codicum recedentes, quam nos secuti sumus, dederunt inversam: si enim mino¬ 
rum symmetriis utemur in maioribus , neque tablina, neque alae utilitatem poterunt habere; sin autem maiorum 
in minoribus utemur, vasta et immania in his ea erunt membra . Omnes hi non animadverterunt, Vitruvium 
oportionem maiorem ex atriorum latitudine et longitudine tribuisse , quando haec 
superius tablinis et alis pro 
sunt minora, et contra minorem proportionem, quando haec sunt maiora. Recte igitur subdit Vitruvius iuxte 
Codices, si enim maiorum symmetriis utemur in minoribus, tablina et alae erunt angustae, ideoque utilitatem 
non poterunt habere ; sin autem minorum in maioribus utemur, ea membra erunt nimis vasta. Haec bene per¬ 
ceperunt Barbarus, Laëtus et Galianus, nec non Straticus. De Philandri et Poleni Editionibus non loquor, quae 
habent bis maiorum in minoribus. 
ILLUSTRATIONES 
in tertia duae ex octo, in quarta duae ex novem, in 
26 Interpretes omnes, qui alarum locum, formam 
quinta duae ex decem. Neque nova, quin imo usitatis¬ 
et usum non cognoverunt, circa trabes liminares dede¬ 
na est apud Vitruvium serierum progressio per partes 
runt vanas sententias . Crediderunt ipsi, has trabes 1 
midias: hac enim methodo ipsum usum fuisse vide¬ 
ferendas esse ad atrium : at de trabibus atriorum ia 
mus in determinandis diametris columnarum, et ea¬ 
locutus est Vitruvius. Trabes liminares heic sunt illae, 
rumdem contracturis capite tertio Libri tertii, item 
quae constituunt altitudinem aditus alarum , quae ae¬ 
in statuendis epistyliorum crassitudinibus capite quin¬ 
qualis praecipitur earum latitudini; ita ut lumen adi¬ 
to memorati Libri 
tus forma quadrata constituatur.