DE ARCHITECTURA 
imam. In radice autem machinae collocatur tertia trochlea; eam au¬ 
tem Graeci éxéyovra, Nostri artemonem appellant 3. Ea trochlea reli¬ 
gatur ad machinae radicem, habens orbiculos tres, per quos traiecti 
funes traduntur hominibus ad ducendum: ita tres ordines hominum du¬ 
centes sine ergata celeriter onus ad summum perducunt *. Hoc genus 
machinae polyspaston appellatur , quod multis orbiculorum circuitioni¬ 
bus et facilitatem summam praestat et celeritatem. Una autem statutio 
tigni hanc habet utilitatem, quod ante , quantum velit, et dextra ac 
sinistra a latere proclinando onus deponere potest ». 
Harum machinationum omnium, quae supra sunt scriptae, rationes 
non modo ad has res , sed etiam ad onerandas et exonerandas naves sunt 
paratae, aliae erectae, aliae planae in carchesiis versatilibus collocatae 6. 
Non minus sine tignorum erectionibus in plano etiam eadem ratione, et 
temperatis funibus et trochleis subductiones navium efficiuntur. 
ILLUSTRATIONES 
3 Facili negotio ad originem vocis sov perveni¬ 
per summos superioris ; demum demittuntur, et traie¬ 
tur, si attendatur, ope illius trochleae pondera in al¬ 
cti per artemonem ab hominibus trahuntur. 
tum tolli, ideoque ab so eveho vocabulum illud pro¬ 
5 Galianus obiurgat Perraultium, qui credidit, ele¬ 
n est originem vocis arte¬ 
vato pondere antennam inclinari posse ad dexteran 
posse . Difficile ta 
venire. Haec comm 
iter significat velum navis 
vel sinistram ad onus deponendum, ubi lubet. Dissi¬ 
et iurta quosdam malum ipsum, cui velum ap 
cultatem actionis Galianus obiicit ; et explicat adver¬ 
heinc suspicari possemus, translatam fuisse dend 
bium ante, ac si scriptum esset, antequam oneris ela¬ 
tionem a malo sive antenna ad trochleam huic coll 
o principium habeat. A Galiano difficultatem obie¬ 
tam. Coniici posset, vocem dimanare ab àpo suspen¬ 
am non video; et particula ante exprimere etiam po¬ 
do, cum per trochleam illam suspendantur onera. Sed 
antequam onus deponatu 
hae sunt purae hariolationes; et in re dubia aliquid 
Nullam praefert difficultatem haec periodus usque 
rre non audeo. 
ad vocem erectae: indicat enim machinas erectas, 
Exhibetur haec machina in Tabula CXXVII 
supra descriptae sunt , non solum ponderibus ele 
ig. 22). Est tignum A : quatuor retinacula B: sub 
dis , sed etiam onerandis et exonerandis navibus inser¬ 
rum ligaturam chelonia duo C, supra quae religatu 
vire. Dubium inest in sequentibus verbis : aliae planae 
funis trochleae superioris E: regula D, quae inter tro¬ 
carchesiis versatilibus collocatae. In his mihi vide¬ 
chleam et tignum posita est, ut orbiculi et funes du¬ 
vius voluisse indicare, machinam ex uno ti¬ 
ctarii liberur 
motum habeant: inferior tro 
gno, scilicet antennam , collocatam in plano , videli¬ 
mo G. Tres ductarii funes H alligantur 
cet ad horizontem, supra carchesium versatile adhi¬ 
hleae superioris, traiiciuntur ex interiore parte per 
tri posse ad onerandas et exonerandas naves . Car¬ 
summos orbiculos trochleae inferioris, et ex exteriore 
um heic esset fulcrum cum cardine , per quod 
per imos superioris; deinde ex interiore per secundos 
tretur antenna apposita circa medietatem. De car¬ 
inferioris, et ex exteriore per secundos superioris; po 
chesiis sermo erit prolixior in ILLUSTRATIONIBUS ad ca¬ 
stea ex interiore per imos inferioris et ex exteriore 
put vicesimum huius Libri,