DE ARCHITECTURA 
CAPUT IV 
DE SIDERIBUS A ZONA DUODECIM SIGNORUM 
AD SEPTENTRIONALEM PARTEM 
Nunc de ceteris sideribus, quae sunt dextra ac sinistra zonam si¬ 
gnorum meridiana septentrionalique parte mundi , stellis disposita figu¬ 
rataque, dicam ’. Namque Septentrio 2, quam Graeci nominant arov sive 
, habet post se collocatum Custodem 3. Ab eo non longe confor¬ 
mata est Virgo, cuius supra humerum dextrum lucidissima stella’ nititur, 
ILLUSTRATIONES 
ut a minori secerneretur, de qua in fine capitis ser¬ 
1 Ut quae in EMENDATIONIBUS huius et sequentis ca¬ 
mo erit, ubi alia circa maiorem annotabo. 
pitis correcturus sum, et in ILLUSTRATIONIBUS sum de¬ 
3 Custos est Arcas ille natus ex Callisto et love, 
claraturus, probe teneantur, benevolum precor Lecto¬ 
de quo supra diximus. Cum Lycaon in frusta discer¬ 
Tabulam CXIX 
rem, ut iugiter oculis subiectas 
psisset Arcadem, eiusque membra hospiti suo lovi ac 
ruvii descri 
exhibentem globum caelestem iu 
to Farnesi 
nem, et Tabulam CXX ex mi 
nensan 
apposuisset, luppiter tanto facinore indi 
sam evertit, et Lycaonis domum fulmine 
tus sum in annotatione secunda su- 
de quibus 
quisque monitus esto 
cendit : Arcadem vero compactis membris inte 
perioris c 
xplicationes e textus corru 
stituit, atque inter astra posuit veluti mati 
nobis heic fuisse, 
i dictus fuit. Eadem ratione no¬ 
reremus : quasdam tamen, ubi opus erit, re¬ 
tempus 
tus fuit 'oropog ; et ab hoc denominationem ha 
censebimus, ceteras satis a nostra lectione au 
uit lucidissima illa stella inter eius genua collocata 
ous et rationibus firmata profligatas habente. 
ti in annotatione sexta huius ca 
videbimus 
2 Septentrionis constellatio qua ratione 'Aoxrog 
pellari credunt Perraultius et Sti 
tamen ita a 
ppelletur, elicitur ex Hesiodo apud Eratosthe¬ 
rcti colloca 
quod pro 
nominis etyme 
nem (C. 
uti convenit,s 
ab p re 
logiam ne 
ap.1). Callisto Lycaonis Arcadum r 
nationis studio 1 
lia habitavit, et 
sum enim 
ipsa damnat, 
caudam esse. 
Cum ab love c 
liqui in ursa 
perint e 
propediem p 
ret, ulero tumefacto 
ipse sit 
KIX n. 13). 
eum esse plaustri ductorem - (Te 
leprehendit, quando ipsa flumir 
ter irata Dea in ursam  ea 
4 Provindemiator fuit puer nomine Ampelos ex Sa¬ 
o Nimphaque genitus in Ismaro monte Thraciae, 
a filium enixa est, qui Arcas dictus fuit . 
im per silvas vagaretur, a pastoribus apprehens. 
qui cum uvas legens praeci 
Baccho carissimus. 
rit, vitamque amise 
erit, a Baccho in caelum elat 
fuit cum filio, et dono data Lycaoni . Post 
Huius historiam versibus expressit Ovidius (Fastor. III 
mpus in lovis templum se coniecit, 
terhere de 
trare ; quare Arcades eam insecuti in 
v. 407). Vocabatur etiam simpliciter Tpuynnp, et La¬ 
tine Vindemiator, ac Vindemitor; nominis a 
ippiter non immemor sui amoris, et 
sunt : at I 
templo erip 
puit, et inter sidera transtulit. Variis n 
ginem ex eo repetere licet 
d, referente Pli 
nbrem exoriatur ea 
(Astr. II 1) . Helice 
Nat. XVIII 7 
alii rem narrant 
apud Hy 
iem (in Ar 
Elian iuxta Theon 
indemiae me 
tritatem promittens. De hac stella 
21) vocatur ab eius 
sirca polum conversione, quae l' 
mentio est apud Aratum (Phaen. v. 138), Eratosthe¬ 
igno perspici¬ 
bilis magis ac patens est. Aliqui autem, uti ipse Hygi¬ 
nem (Catast. cap. 9), Geminum (Phaen. cap. 16), 
nus narrat , eam constellationem appellaverunt Plau¬ 
ginum (Astr. III 24), Ptolemaeum (Mag 
strum, vel quia plaustri figuram 1 
aera). Hi omnes eam 
vel quia ad 
et Proclum 
plaustri circa polum versatur : a nonnullis etiam 
pra vel iuxta alam dextram Virginis. De alis ve 
addito maius ita dicebatur, ut distingueretur al 
ius, et eam statuit generatim in k 
non loquitur Vitru 
alia ursa, cui idem nomen aliqui tribuerunt ; eadem 
mero dextro. Latius Germanicus (Phac 
en. Arat. v. 14 
ratione nuncupata est etiam Ursa maior, Apo uváh, 
et Avienus (Phaen. Arat. v. 353) in humeris colloc