DE ARCHITECTURA
Designationes autem earum , quibus in locis constituantur, sic
explicentur. Si non erit ampla magnitudine theatrum, medio altitu¬
dinis transversa regio designetur, et in ea tredecim cellae, duodecim
aequalibus intervallis distantes confornicentur , ut ea echea, quae supra
scripta sunt, ad neten hyperbolaeon sonantia in cellis, quae sunt in corni¬
bus extremis, utraque parte prima collocentur; secunda ab extremis dia¬
tessaron ad neten diezeugmenon; tertia diatessaron ad paramesen"; quar-
ta diatessaron * ad neten synemmenon ; quinta diatessaron ad mesen ' ;
EMENDATIONES
medio — Recta aberat verborum constructio a communi scriptura per Codices et Editiones vulgata: media
altitudinis transversa regio designetur. Nonne Vitruvius indicare voluit, in medio altitudinis designandam esse
ue medio altitudinis vel media altitudine, et sensui respondebit
transversam echeorum regionem? Legatur itaqu
legi emendationem, quia consistit in unius tantum litterae mutatione ; et fa¬
verborum constructio. Primam se
is mutuati sun
cile terminationem in a amanuenses ex sequenti voce altitudini
neque in Aristoxeni diagrammate
paramesen — Inaudita prorsus est phrasis, neten parameson vel paramesen ;
tis , et impressis, uno t
eperiri potest. Attamen in omnibus textibus script
excepto, a
reperitur , nec r
ione sonit
um Perraultio paramesen cum
rupta . Deleta itaque voce neten , lego c
phrasis illa cor
lectionis viderunt fallaciam expungendo neten, sed male reli¬
ria, Meibomius etiam et Polenus communis l
unt parameson cum impropria terminatione.
quarta diatessaron — In quamplurimis Codicibus deest species attinens ad hunc concentum , et legitur
quarta ad neten synemmenon : in solis Codicibus Vaticanis 11, 15, Vallicelliano, Chisianis 1, 2, et Bononiensi
ni diatessaron, In Editionibus saec. XV, et Barbari haec vox desideratur; omittendam eam esse scripsit
tem Kircherus (Ars consoni et dissoni) eam praetermisit locum referens. Meibo¬
inder in annotationibu
tituere diapente, et eius sententiam sequuti sunt Perraultius, Schneiderus, et P
mio autem placuit voci illi s
lenus, Indubium est neten synemmenon minime in diatessaron, sed in diapente concordare cum nete hyp
bolaeo ; nihilo tamen secius vocem diatessaron recipiendam iudico. Quinque enim tetrachorda consideranda
sunt, uti observat Galianus, in duo corpora divisa ; unum efformant tria prima tetrachorda hypaton, meson,
ugmenon, et hyperbolaeon. Itaque Vitruvius incipiendo ab ulti¬
et synemmenon, alterum duo postrema diezeu
entus in diatessaron ad neten hyperbolaeon, ad neten diezeugme
mis duobus tetrachordis nominat primo conce
non, ad paramesen, deinde concentus pariter in diatessaron trium primorum tetrachordorum ad neten synem-
menon, ad mesen, ad hypaten meson, ad hypaten hypaton.
mesen — Recte Codices fere omnes tenent mesen, male Editiones meson , excepta Veneta : mese enim est
quarta chorda ad tetrachordon meson attinens; meson autem est nomen tetrachordi.
ILLUSTRATIONES
ibitat Polenus in de
graduum — Quod respicit eorum effectum, non est sa¬
obscuriorem evac
uos architectos mira¬
dis echeis, nimiu
exploratum. Non enim ita facile concipitur, quomo¬
bilium rerum amori indulsisse. Sed praeter Vitruvii
vox a scena, uti a centro profusa, singulorum vaso¬
s, adest incertus Auctor cuius¬
testimonium de echeis
rum cava feriens excitaverit aucta claritate ex conce
theatrorum, sce¬
dam Libelli de fabularum, ludorum
tu convenientem sibi consonantiam. Si effectum in v
um, ac scenicorum antiqua consuetudine ,
cussione repones , ex hac oriretur resonantia
quibus Editionibus Terentii comoediis praemi
tiosa est iuxta Vitruvii ipsius sen-
quique memorat pracfata echea — His praemonits st,
prolatam: si vasa illa vo-
quemadmodum observatur in Tabula LXXXI(Fig
um, sed augmentum est
ere dices.
A cella inter sedes theatri; vas sive echeum B po
parvum, ut hominis vasi
ximi auditui sensi-
vix esse possit. Mongesi
nabeatque in parte , quae spectat
inversum, h
descriptione theatr
situm cuneum C ; sit D apertura (
lanensis et Saguntini i
nam, suppo
in Actis Academiae
eta in cubilibus graduum. Haec sunt, quae de echeis
isis (Mem. de l’Inst. Nat. Vol. V) animadvertit,
i vocem ab echeis robur recipere potuisse, sed
constant ex Vitruviana descriptione .