DE ARCHITECTURA
quam latissime possint vagantes, nisi angustia loci interpellaverit, aut
aliqua offensio , quae non patitur designationes earum undarum ad
exitus pervenire : itaque cum interpellentur offensionibus, primae re¬
deuntes ’ insequentium disturbant designationes ". Eadem ratione vox
item ad circinum efficit motiones, sed in aqua circuli planitiae' in
latitudinem moventur ; vox et in latitudinem progreditur, et altitudi¬
nem gradatim scandit 2. Igitur uti in aquae ’ undarum designationibus,
ita in voce cum offensio nulla primam undam interpellaverit, non di¬
sturbat secundam nec insequentes ; sed omnes sine resonantia perveniunt
ad imorum et summorum aures . Ergo veteres architecti naturae vesti¬
gia persecuti indagationibus vocis scandentis " theatrorum perfecerunt
EMENDATIONES
redeuntes — Etsi fere omnes Codices dent redundantes, iisque concinant Editiones Florentina, locundi
Machaeropioei, Philandri, Barbari, Laëti, Galiani, Rodi, Bipontinae, et Schneideri; tamen cum solis Codi
cibus Vaticano 9, Corsiniano, et Ripensi, ac Editionibus Sulpicii, et Poleni amo legere redeuntes, cum haec
vox aptissime sensui respondere videatur; undae enim primae, scilicet exteriores, aut ab angustia loci, aut ab
alia offensione coactae ad exitum non perveniunt ; sed redeundo insequentium disturbant circulorum designa¬
es, Editio Veneta utramque vocem servat.
anitige — Tenent Codices fere omnes planitie . Iocundus iuxta Codicem Bononiensem, et Machaeropioeus
der, Barbarus, Laëtus, Galianus, Rodus, Bipontina, ac Schneiderus dant aequa planitie. Voce Codicis
Bononiensis opus non est : potius cum Codice Oxoniensi, et Editionibus saec. XV, ac Poleni, suadente Ponte¬
dera, legendum credo planitiae, hanc tamen intelligens verborum constructionem: sed in aqua circuli moventur
in latitudinem planiti
uge — Si totam periodum bene consideraveris, legere mecum non dubitabis, in aquae undarum dest¬
inepta scriptura, quae refertur in universis textibus manu exaratis, et typis impressis, in aqua
ationibus.
diopun des
scandentis — Insulsum est scribere scandentes cum maxima Codicum parte, et Editionibus omnibus, exce¬
pta Schneideriana, quasi Vitruvius dicere voluisset scandentes gradationes . Rectum vero est cum Codicibus
Vaticanis 8, 13, Vallicelliano , Florentino 1, et Guelferbytano s. m. legere scandentis , referendo participium
hoc ad vocem, quae revera scandit, cum emissa ab actoribus, qui sunt in pulpito, pervenit ad aures eorum,
qui sunt supra caveae grada
ILLUSTRATIONES
ipso est ; et D. Isidorus (Orig. III 20) Vox est aër spi¬
11 Hanc definitionem repetitam invenio in antiquis
ritu verber.
Grammaticis. Sic Diomedes (de Ora
12 Eamdem comparationem adhibebant Stoici
Vox est, ut Stoicis videtur, spiritus i
refert Plutarchus (de Placit. Philos. IV 19): à de 2et
sibilis, quantum in ipso est. Fit autem vel exilis aurae
oagt roy dépa... éntda d h nhuart, auuarosS at xara
pulsu, vel verberati aëris ictu ; Priscianus (Gramm. Il
i , aepa,
423) Philosophi definiunt, vocem esse aërem te¬
ds éxi s , λo, vai aum pe»
simum ictum; Donatus (Gramm.
pag. 1735) Voa
aux)inig awétrat, à d'ànp apaipizug. Stoici vero dicunt
tum in ipso est;
aër ictus, sensibilis auditu
gèrem ... percussum vento fluctuare in infinitum por¬
simus Victorinus (Art. Gramm. pag. 1939) Vox est
rectis rectis circulis, donec impleatur der cu
aër ictus , sensibilis , qui auditur , quantum in ips
c ut fit in piscinam lapide coniecto ; nisi quod ?
st; Cassiodorus (Art. Gramm. pag. 2322) Vox est aër
haerice, circulariter talis aqua movetur. Comparat
auditu percipibilis , quantum in ipso est ; Marius
nem reprobavit Perraultius ; et revera aër non est stans,
rinus (Art. Gramm. I pag. 2451) Vox articu¬
uti aqua, sed semper fluit. Comparatio tamen aliquo
lata est aër percussus, sensibilis auditu, quantum in