DE ARCHITECTURA
babebunt ad eumdem modum symmetrias: abacus autem erit longus et
latus, quam crassa columna est ima, adiecta parte nona 2, ut quo mi¬
nus habuerit altior columna contracturam, eo ne minus habeat capitulum
suae symmetriae proiecturam , et in altitudine suae ’ partis adiectionem.
De volutarum descriptionibus , ut ad circinum sint recte involutae,
quemadmodum describantur, in extremo libro forma et ratio earum
erit subscripta 20
EMENDATIONES
suge — Forsitan ut maiorem textui lucem afferret locundus permutavit vocem suae datam a Codicibus et
Editionibus saec. XV in ratae . Profecto sensus etiam cum voce Codicum clarus evadit, si attendatur, phra¬
pro sua parte. Iocundi scripturam amplexi sunt
sim suae partis adhibitam fuisse heic a Vitruvio loco alteriu
sequentes Editores, si Polenum excipias, qui veterem restiti
ILLUSTRATIONES
in hoc spatio, et praecise in puncto D, ob rationem
et cum eo
25 Ineptivit hoc in loco Newtonus.
iam allatam in annotatione 18, statuatur centrum ocu¬
uvius statuat pro columni
Straticus. Cum enim V
li , et ex eo describatur oculi circumferentia ex dia¬
pedes abaci latitudinem e
usque ad viginti quinqe
metro aequali ex octo partibus uni ; deinde agatur dia¬
ametro imi scapi, addita par¬
qualem dia
longitudinen
, et pro columnis altioribus abaci
etros T G catheto respondens . Hinc inde a centro
te decima octa
qualiter signentur partes D1, D4 simul esficientes
mensuram aequalem diametro imi scapi, addita nona
longitudinem radii oculi ; superque 1 4 construatur ad
osi, hanc dispositionem pro altioribus
partem quadratum 1 2 3 4, cuius late
aut inv
sse textun
exteriorem
aequalia er
unt dimidiato oculi s
scilicet,
crescente colt
tudo abaci. Tota haec absu
ponatur i
Tunc ab sumi
rescere debet amplit
vallo 1 Mu
doctrina falso innititur principio, quod membra altiora
trans M A usque ad occursum later
oiecturam habere debeant: hoc non solum
minorem p
stea retracto circini crure in 2, id est imminuto ra
s praeceptis, sed etiam Vitruvii peculiaribus
communil
tetrantis radio oculi , e centro 2 designetur alter te¬
repugnat. Obiecta enim altiora propter altitudinis in¬
trans AR; atque ita centra transferendo in 3 et
tervallum scandentis oculi speciem fallunt , quare adi¬
ducantur alii tetrantes RI, IN. Primo volutae or
intur crassitudinibus temperaturae, uti inquit Vitru¬
absoluto , alter eadem ratione conliciatu
is capite tertio huius Libri. Et de capitulo pecu¬
2,3,4, et designando tetrantes N
iterum centra
liariter infra praecepit, ut quo minus habuerit altior
. ES, ST cum solita radii diminutione . Fasciolae
unus habeat capitulum
columna contracturam,
ius crassitudinem volutae constituentis determinat
Sed ultra
nats in his
tantum Vitruvius profunditatem sive extantiam a pla-
no canalis, et hanc aequalem facit duodecimae
26 Age d
lum cum v.
altitudinis volutae; sed de crassitudine fasciolae
manum admoveamus. Sit itaque B B Tabula XX
qualem oculi ra¬
loquitur, quare eam in principio ae¬
(Fig. 5e) abacus longus et latus quam imus scapus, ad¬
mstatui in annotatione 2
dio, et inde decrescente
dita parte decima octava, ita ut abacus divisus sit ir
Ut hoc conficiatur, intra quadratum 1 2 3 4, ex q
partes decem et novem. Recedatur ab an
voluta efficitur, aliud inscribatur ad distantiam s
parte una et dimidia eius usque ad froi
tae decimae partis radii oculi, et initio facto a sum
; et ex illo puncto quadrae abaci demittatur ca¬
tus ab. Super hanc concipiatur dimensio ac cras¬
ad distantiam radii oculi ab exteriore curv
interior eadem methodo, ac exterior. Canal
situdinis abaci cum volutis, quae est aequalis dimidiac
capituli erit ex duabus partibus, inclusa crassitu
longitudini abaci , et linea ac dividatur in partes no¬
praedictae fasciolae volutae ; cymatium sive echinus r
vem et dimidiam : ex his pars una et dimidia crassi¬
sHex di
tudini ad abaci relinquatur, reliquae octo de voluti
ex duabus et dimidi
constituantur. Tunc ad
praependent infra a
illum uniu
claravi. Proiectura cymatii F extra abacum est aequa¬
midiae a catheto iam demissa alia interit
ili radio, uti monstrat (Figura 6*),
tur; deinde duae catheti dividantur ita in a
neare capituli continet. Posito crure
tuor partes et dimidia sub abaco relinquant