DE ARCHITECTURA
Equestris ad Theatrum lapideum 5, et reliquae quae eisdem rationibus
sunt compositae. Haec utraque genera vitiosum habent usum 8. Matres
enim familiarum, cum ad supplicationem gradibus ascendunt, non pos¬
sunt per intercolumnia amplexae adire nisi ordines fecerint’: item valva¬
rum aspectus abstruditur ' columnarum crebritate, ipsaque signa obscu¬
rantur ; item cirça aedem propter angustias impediuntur ambulationes.
Diastyli 8 autem haec erit compositio, cum trium columnarum cras¬
situdinem intercolumnio interponere possumus, tamquam est Apollinis
et Dianae aedes ?. Haec dispositio hanc habet difficultatem, quod epi¬
stylia propter intervallorum magnitudinem franguntur.
EMENDATIONES
abstruditur — Praeclaram lectionem Codicum abstruditur vel obstruditur mutavit sine necessitate Sulpicius
edendo obstruitur; et ei immerito se subscripserunt reliqui Editores, dempto Schneidero.
ILLUSTRATIONES
(Chron. an. CCXLVI), ac Theodoricus apud Cassiodo¬
5 Theatrum, quod a Vitruvio lapideum dicitur
rum (Var. IV 51). Vide etiam quae indicantur Libro
esse illud Pompeii, facile credi potest . Theatra er
quinto cap. 6 annot.1
lapidea tria tantum Romae extitisse, nempe Pomp
6 Scite animadvertit Straticus, incommoda a Vitru¬
Marcelli, et Balbi communis fert opinio, a Nardino
vio annotata in pycnostylo et systylo locum habere,
(Roma ant. VI 3) strenue firmata. Post Vitruvii scripta
si columnae sint mediocris altitudinis , sed si fuerint
dicata fuisse postrema duo, indubium est ; nam re¬
pedum viginti et unius ac amplius, evanescère. Cur
ne (Hist. Rom. LIV 25, 26) haec Tiberio
enim crescit altitudo, diametros augetur, et consequen¬
rone et Publio Quinctilio Varo Consulibus
ter intercolumnia majus acquirunt intervallum.
scilicet, ab Urbe condita anno pecxLi dicata fuerunt
7 Insolita est phrasis, nisi ordines fecerint ; sed ser¬
tuare ad Pompeii theatrum allusisse Vitruvium lice
monis sensus explicationem nobis suppeditat. Cum duae
Libro quinto cap. 10
ffirmare, et eo fidentius, q
aut plures personae amplexae non possunt e fronte
Pompeianas, quae si¬
memorat ipse Vitruvius poi
angustum adire, necesse est ut in latus conver¬
tae erant post scenam. Et merito antonomastice illud
cedant, aut separatione facta alia post aliam in¬
potuit lapideum, cum primum, et unicum hu¬
grediatur. Sub postremo sensu rem interpretati sunt
tunc temporis fuerit. Huius theatri ichnogra
Perraultius si elles ne vont à la file, Galianus ma sold
phiam dabo in lLLUsrааTIоNIUs ad caput septimum Li¬
l'una dopo l’altra, et Rodus sondern hinter einande
bri quinti desumptam ex eius ruderibus, super quae
shen müssen. Primo autem modo rem
in Einer Reihe ge
erigitur aedes , ex qua praesens Vitruviani Operis il
1o volviendose de lado, et
ginati sunt Ortisius sin
poset, in Regio
lucem prodit Editio. Opponi tamen
vars. Ex Vitruvii loco
vtonus unless they
ctum dari a Pom¬
nariis Urbis theatrum lapideum distin
int per intercolumnia
quod amplexae debea
pparet, q
peiano, et quatuor in iis nominari theatra. Sed aj
are prima recipienda est explicatio.
Antiquarios et Philologos horum auctoritas ne
indus hic casus vel ad aedem, vel ad specier
per momentum habet ob notissimas interpolati
est referendus: quare dicendum videretur Latino more
vitia quibus scatent ; praeterea in Victoris textu melio¬
diastrlae. At Vitruvius tam in hoc, quam in ceteris
is notae non adest theatri lapidei mentio, et in Ej
usmodi nominibus adiectivis Graecorum rationem
ogo tria tantum recensentur theatra; in Notitia qu
tus esse videtur, qui, licet haec terminationer
tuor enunciantur theatra, et e contra in Epilogo
ant masculinam, tamen duobus generibus mascu¬
cuntur tria. Ceterum de Pompeii theatro mentionen
lino et feminino faciunt communia. Hoc apertius ir
cap. 22), Pli
fecerunt Seneca (De Cons. ad Marcian
quet ex iis, quae infra reperiuntur, dipteri... dedis,
nius (Hist. Nat. VII 3, XXXIII 16), Tac
istyli ... aedis .... uti diastyli.
23, 72), Plutarchus (in Pompeio pag. 465), Sve
9 Sunt qui crediderunt unam tantum fuisse Apol
(in Tib. cap. 47, in Calig. cap. 21 , in Ner. car
nis et Dianae aedem, de qua mentionem facit Vitru¬
in Claudio cap. 21), Dio (Hist. Rom. XXXIX
vius: sed haec opinio nullo innititur fundamento. Non
LX 6), Tertullianus (de Spect. cap. 10), Eusebius