DE ARCHITECTURA 
sub sinistra secretus sub montibus latens portus , ita ut nemo possit; 
quid in eo geratur, aspicere nec scire, ut Rex ipse de sua domo re¬ 
migibus et militibus sine ullo sciente, quae opus essent, imperaret. 
Itaque post mortem Mausoli, Artemisia uxore eius regnante, Rho¬ 
dii indignantes mulierem imperare civitatibus Cariae totius, armata clas¬ 
se profecti sunt, ut id regnum occuparent. Tum Artemisiae cum esset 
id renuntiatum , in eo portu abstrusam classem, celatis remigibus et 
epibatis, comparavit  ; reliquos autem cives in muro esse jussit. Cum 
autem Rhodii ornatam classem in portum maiorem exposuissent, plau¬ 
sum jussit a muro his dare, pollicerique se oppidum tradituros : qui 
cum penetravissent intra murum, relictis navibus inanibus, Artemisia 
repente fossa facta in pelagus eduxit classem ex portu minore, et ita 
invecta est in maiorem 36. Impositis ’ autem militibus et remigibus, clas¬ 
sem Rhodiorum inanem abduxit in altum. Ita Rhodii non habentes quo 
se reciperent in medio conclusi , in ipso foro sunt trucidati . Ita Arte¬ 
misia in navibus Rhodiorum suis militibus et remigibus impositis, Rho¬ 
dum est profecta. Rhodii autem cum prospexissent suas naves laurea¬ 
tas venire, opinantes cives victores reverti, hostes receperunt. Tum 
Artemisia Rhodo capta, principibus occisis, trophaeum in urbe Rhodo 
suae victoriae constituit ; aeneasque duas statuas fecit, unam Rhodio¬ 
rum civitatis, alteram suae imaginis ; et istam figuravit Rhodiorum ci¬ 
vitati stigmata imponentem . Postea autem Rhodii religione impediti, 
quod nefas est trophaea dedicata removeri 3’, circa eum locum aedifi¬ 
cium struxerunt, et id erecta graia statione 33 texerunt, ne quis posset 
aspicere ; et id âßarov vocitari iusserunt . 
EMENDATIONES 
comparavit — A Schneidero dissentire nequeo, qui pro vulgata per Codices et Editiones voce comparatis 
edidit comparavit; sic enim bene fluit sermo. 
Impositis — Voci Codicum et Editionum Expositis substitui Impositis, quia Artemisia imposuit in classe 
Rhodiorum inani suos milites et remiges, ut eam hi abducerent in altum; et non exposuit eos e classe : et re¬ 
vera infra repetitur suis militibus et remigibus impositis. 
ILLUSTRATIONES 
naves in pelagus, et ex hoc deinde in portum maiorem 
36 Suspicatur Schneiderus , minorem por 
Nihilominus inter portum minorem et maiorem esse po¬ 
iori coniunctum fuisse per fossam porta clai 
terat alia fossa, qua tunc non sit usa Artemisia. 
nitam, atque hac repente aperta eduxisse Artemisiam 
37 De sanctitate trophaeorum apud Veteres con¬ 
naves antea occultas in maiorem portum ; et ad suam 
sulendus est Brodaeus (Misc. V 29 
nplum de simili Syracusarum portu : 
sententiam exen 
lanae Graecostasi, ubi natio¬ 
38 Locum simi 
Diodoro (Hist. XIV 7) petitum adducit. At si Vitruvianc 
num Legati consisterent ad Senatum missi, Graiam sta¬ 
textui obtemperandum est, credendum, per fossam re¬ 
tionem fuisse, arbitratus est Turnebus (Adv. XXII 18). 
pente factam prius Artemisiam e portu minori eduxisse