DE ARCHITECTURA
226
perficiantur, quibusque rebus motus recipientia prae¬
stent versationibus infinitas utilitates, ut essent no¬
tiora, quam apertissime potui, perscripsi.
CAPUT VII.
(vulgo XII.)
De Ctesibica machina, quae altissime ex¬
tollit aquam.
Insequitur nunc de Ctesibica machina, quae in
altitudinem aquam educit, monstrare. Ea fit ex ae¬
re, cuius in radicibus modioli fiunt gemelli paulum
distantes, habentes fistulas (furcillae sunt figura)
similiter cohaerentes, in medium catinum concurren¬
tes: in quo catino fiunt asses, in superioribus nari¬
bus fistularum coagmentatione subtili collocati; qui
praeobturantes foramina narium non patiuntur sexi¬
rel spiritum qui in catinum est expressus. 2. Supra
catinum penula ut infundibulum inversum est attem¬
perata et per fibulam cum catino cuneo traiecto con¬
tinetur, ne vis inflationis aquae eam cogat elevare.
Insuper fistula, quae tuba dicitur, coagmentata in al¬
titudine fit erecta. Modioli autem habent infra nares
inferiores fistularum asses interpositos suprà forami¬
na eorum, quae sunt in fundis. 3. Ita de supernis in
modiolis emboli masculi torno politi et oleo subacti
conclusique regulis et vectibus commoventur, squi ut¬
tro citroque frequenti motu prementes) aërem qui erit
ibi cum aqua, assibus obturantibus foramina, cogunt
et extrudunt inflando pressionibus per fistularum na¬
res aquam in catinum; e quo recipiens penula spiritus
exprimit per fistulam in altitudinem; et ita ex inferio¬
re loco castello collocato ad saliendum aqua submi¬
nistratur. 4. Nec tamen haec sola ratio Ctesibii fer¬
tur exquisita, sed etiam plures et variis generibus ab
eo liquore pressionibus coacto spiritus efferre ab
natura mutuatos effectus ostenduntur, uti merularum