LIBER I. CAP. IV.
15
ratas: deinde si evitabitur palustris vicinitas. Cum
enim aurae matutinae cum sole oriente ad oppidum
pervenient, et iis ortae nebulae adiungentur, spiri¬
tusque bestiarum palustrium venenatos cum nebula
mixtos inhabitatorum corpora flatus spargent, effi¬
cient locum pestilentem. Item si secundum mare
erunt moenia spectabuntque ad meridiem aut ad oc¬
cidentem, non erunt salubria; quia per aestatem coe¬
lum meridianum sole exoriente calescit, meridie ar¬
det: item quod spectat ad occidentem, sole exorto
tepescit, meridie calet, vespere fervet. 2. Igitur mu¬
tationibus caloris et refrigerationis corpora, quae in
iis locis sunt, vitiantur. Hoc autem licet animadver¬
tere etiam ex iis, quae non sunt animalia. In cellis
enim vinariis tectis lumina nemo capit a meridie nec
ab occidente, sed a septentrione; quod ea regio nul¬
lo tempore mutationes recipit, sed est firma perpe¬
tuo et immutabilis. Ideo etiam granaria, quae ad so¬
lis cursum spectant, bonitatem cito mutant; obsonia¬
que et poma, quae non in ea coeli parte ponuntur,
quae est aversa a solis cursu, non diu servantur. 3.
Nam semper calor cum excoquit a rebus, firmitatem
eripit, et vaporibus fervidis exsugendo naturales vir¬
tutes dissolvit eas et fervore mollescentes efficit im¬
becillas: ut etiam in ferro animadvertimus, quod
quamvis natura sit durum, in fornacibus ab ignis va
pore percalefactum ita mollescit, uti in omne genus
formae faciliter fabricetur, et idem cum molle et can¬
dens refrigeratur tinctum frigida, redurescit et resti¬
tuitur in antiquam proprietatem. 4. Licet etiam con¬
siderare haec ita esse ex eo, quod aestate non solum
in pestilentibus locis sed etiam in salubribus omnia
corpora calore fiunt imbecilla, et per hiemem etiam
quae sunt pestilentissimae regiones efficiantur salu¬
bres, ideo quod a refrigerationibus solidantur. Non
minus etiam quae a frigidis regionibus corpora tra¬
ducuntur in calidas, non possunt durare, sed dissol¬