DE ARCHITECTURA
168
ita tolluntur in altitudinem nubes : deinde cum aëris
unda nitentes, cum perventum fuerit ad montes, ab
eorum offensa et procellis propter plenitatem et
gravitatem liquescendo disperguntur et ita diffun¬
duntur in terras. 3. Vaporem autem et nebulas et
humores ex terra nasci, haec videtur efficere ratio,
quod ea habet in se et calores fervidos et spiritus
immanes refrigerationesque et aquarum magnam
multitudinem. Ex eo cum refrigeratum noctu sol
oriens impetu tangit orbem terrae et ventorum fla¬
tus oriuntur per tenebras, et ab humidis locis egre¬
diuntur in altitudinem nubes: aër autem tunc a sole
percalefactus cum rorationibus ex terra tollit hu¬
mores. 4. Licet ex balneis exemplum capere; nul¬
lae enim camerae, quae sunt caldariorum, supra se
possunt habere fontes, sed coelum quod est ibi, ex
praefurniis ab ignis vapore percalefactum corripit
ex pavimentis aquam et aufert secum in camerarum
curvaturas ét sustinet; ideo quod semper vapor ca¬
lidus in altitudinem se trudit, et primo non remitti¬
tur propter brevitatem; simul autem plus humoris
habet congestum, non potest sustineri propter gra¬
vitatem, sed stillat supra lavantium capita. Item
eadem ratione coelestis aër cum ab sole percepit ca¬
lorem, ex omnibus locis hauriendo tollit humores et
congregat ad nubes. Ita enim terra fervore tacta
eiicit humores, ut corpus hominis ex calore emittit
sudores. 5. Indices autem sunt eius rei venti, ex
quibus qui a frigidissimis partibus veniunt procreati,
septentrio et aquilo, extenuatos siccitatibus in aëre
flatus spirant; auster vero et reliqui qui a solis cursu
impetum faciunt, sunt humidissimi, et semper ap¬
portant imbres; quod percalefacti ab regionibus fer¬
vidis adveniunt, et ex omnibus terris lambentes éri¬
piunt humores, et ita eos profundunt ad septentrio¬
nales regiones. 6. Haec autem sic fieri testimonio
possunt esse capita fluminum, quae orbe terrarum