318
VITRUVIUS. LIB. IX.
solium effluere. Itaque quum ejus rei rationem explica¬
tionis offendisset, hon est moratus, sed exilivit gaudio
motus de solio; et nudus vadens domum versus, signi¬
ficabat clara voce invenisse quod quæereret. Nam currens
identidem Græce clamabat: i, .
Tum vero ex eo inventionis ingressu duas dicitur fe¬
cisse massas aquo pondere, quo etiam fuerat corona
unam ex auro, alteram ex argento. Quum ita fecisset,
vas amplum ad summa labra implevit aqua, in quo de¬
misit argenteam massam : cujus quanta magnitudo in
vase depressa est, tantum aquæe effluxit. Ita exempta
massa, quanto minus factum fuerat, refudit sextario
mensus, ut eodem modo, quo prius fuerat, ad labra
æquaretur. Ita ex eo invenit, quantum pondus argenti
ad certam aquae mensuram responderet.
Quum id expertus esset, tum auream massam simi¬
liter pleno vase demisit, et ea exempta, eadem ratione
mensura addita, invenit ex aqua non tantum defluxisse.
sed tantum minus, quanto minus magno corpore eodem
pondere auri massa esset quam argenti. Postea vero re¬
pleto vase in eadem aqua ipsa corona demissa, invenit
plus aquae defluxisse in coronam, quam in auream eodem
pondere massam : et ita ex eo, quod plus defluxerat
aquae in corona quam in massa, ratiocinatus, depre¬
hendit argenti in auro mixtionem, et manifestum furtum
redemptoris.
Transferatur mens ad Archytæ Tarentini et Erato¬
sthenis Cyrenæi cogitata. Hi enim multa et grata a ma¬
thematicis rebus hominibus invenerunt. Itaque quum an