VITRUVIUS. LIB. V.
500
bus enim reliqui omnes faciliores sunt apparatus quam
lignorum. Sal enim facile ante importatur : frumenta
publice privatimque expeditius congeruntur, et si de¬
sint, oleribus, carne, seu leguminibus defenditur: aquae
fossuris puteorum et de cœlo repentinis tempestatibus
ex tegulis excipiuntur; de lignatione, quae maxime ne¬
cessaria est ad cibum excoquendum, difficilis et molesta
est apparatio, quod et tarde comportatur et plus con¬
sumitur.
In ejusmodi temporibus tunc eae ambulationes ape¬
riuntur, et mensurae tributim singulis capitibus designan¬
tur. Ita duas res egregias hypaethrae ambulationes prae¬
stant, unam in pace salubritatis, alteram in bello
salutis. Ergo his rationibus ambulationum explicationes
non solum post scenam theatri, sed etiam omnium deo¬
rum templis effectae, magnas civitatibus praestare pote¬
runt utilitates.
Quoniam hæc a nobis satis videntur esse exposita,
nunc insequentur balnearum dispositionum demonstra¬
tiones.
X. De balnearum dispositionibus et partibus.
Primum eligendus locus est quam calidissimus, id est
aversus a septentrione et aquilone. Ipsa autem caldaria
tepidariaque lumen habeant ab occidente hiberno; sin
autem natura loci impedierit, utique a meridie, quod
maxime tempus lavandi a meridiano ad vesperum 103 est
constitutum. Et item est animadvertendum, uti calda¬
ria muliebria viriliaque conjuncta 1°4 et in iisdem regioni¬
bus sint collocata : sic enim efficietur, ut in vasaria ex hy¬