302 M. VITRUVII POLLIONIS
CAPUT IX.
De organorum ad aquam hauriendam generibus,
d primum de tympano.
Nunc de organis, quae ad hauriendum aquam
inventa sunt, quemadmodum variis generibus
comparentur, exponam. Et primum dicam de
tympano. Id autem non alte tollit aquam, sed
exhaurit expeditissime multitudinem magnam.
Fit axis ad tornum aut circinum fabricatus, ca¬
pitibus lamina ferratis, habens in medio circa
le tympanum ex tabulis inter se coagmentatis:
collocaturque in stipitibus habentibus in se sub
capite axis ferreas laminas. In eius tympani ca¬
vo interponuntur octo tabulae transversae, tan¬
gentes axem & extremam tympani circuitionem,
quae dividunt aequalia in tympano spatia. Cir¬
ca frontem eius figuntur tabulae, relictis semi¬
pedalibus aperturis ad aquam intra concipien¬
dam. Item secundum axem columbaria fiunt
excavata in singulis spatiis ex una parte. Id au¬
tem cum est navali ratione picatum, homini¬
bus calcantibus versatur, & hauriendo aquam
per aperturas, quae sunt in frontibus tympani,
reddit eam per columbaria secundum axem. Ita
supposito labro ligneo, habente una secum con¬
sunctum canalem, & hortis ad irrigandum, &
salinis ad temperandum praebetur aquae multi¬
tudo. Cum autem altius extollendum erit, ea¬
dem ratio commutabitur sic. Rota fiet circum
axem eadem magnitudine, ut ad altitudinem,