M. VITRUVII POLLIONIS 
290 
connexus staminis ad subtegmen, non modo 
corpora tegendo tueantur, sed etiam ornatus 
adiiciant honestatem. Cibi vero non habuissemus 
abundantiam, nisi iuga & aratra bobus iumen¬ 
tisque omnibus essent inventa. Sucularumque 
& prelorum & vectium si non fuisset torcularis 
praeparatio, neque olei nitorem, neque vitium 
fructum habere potuissemus ad iucunditatem. 
Portationesque eorum non essent, nisi plaustro¬ 
rùm aut sarracorum per terram, navicularum 
per aquam, inventae essent machinationes. Tru¬ 
tinarum vero librarumque ponderibus examina¬ 
tio reperta, vindicat ab iniquitate iustis mori¬ 
bus vitam. Non minusque sunt innumerabiles 
moderationes machinationum, de quibus non 
necesse videtur disputare, quoniam sunt ad ma¬ 
num quotidianae, ut sunt rotae, folles fabro¬ 
rum, rhedae, cisia, torni, caeteraque quae com¬ 
munes ad usum consuetudinibus habent oppor¬ 
tunitates. Itaque incipiemus de his quae raro 
veniunt ad manus, ut nota sint, explicare. 
CAPUT II. 
De machinis tractoriis. 
Primumque instituemus de his, quae aedibus 
sacris ad operumque publicorum perfectionem 
necessitate comparantur: quae fiunt ita. Tigna 
tria ad onerum magnitudinem ratione expediun¬ 
tur, & a capite fibula coniuncta, & in imo di¬ 
varicata, eriguntur funibus in capitibus collo¬ 
catis, & iis item circa dispositis erecta retinen¬