LIBER
neque eas bestiolas, quae sunt nocentes, Ideoque quex his gnibus opera constituum
tur, pmanent ad aeternam diuturnitatem. Item cedrus & iuniperus ealdem hnt uir¬
tutes & vtilitates, sed quemadmodum ex cupressu & pinu resina, sic ex cedro
oleum quod cedreum dicitur, nascitur, quo reliquae res cum sunt vnctae, (yti ent libri)a ti¬
neis & a cariae non leduntur, Arbores ant eius sunt similes cupsseae foliaturae, mate
ries vena directa, Ephesi in aede, simulacrum Dianae & et lacunaria ex ea & ibi
& in caeteris nobilibus phanis parp aeternitatem sunt facta, Nascuntur at hae arbo¬
res maxiae cretae & aphricae & nonullis syriae regionibus. Larix uero qui nomen
not? nisi his municipibus, quisunt circa ripam fluminis padi & littora maris adria¬
tici, non solum ab succi vehementi amaritate ab carie aut a tinea non nocetur, sed est
flamam ex igni non recipit, nec ipse parse part ardere, nisi(yti saxum in fornace ad
calcem coquendam) aliis lignis vratur nec tn tunc flammam recipit, nec carbonem remit¬
tit, sed longo spatio tarde comburitur, quod e minima ignis & aeris e principiis tem
patura, Humore atm & terreno materia spisse solidata non hns spatia foraminum,
quam possit ignis penetrare reiicitque eius vim, nec patitur ab eo sibi cito noceri,
ppque pondus ab aquam no sustinetur, sed cum portatur aut in nauibus, aut supra abie¬
gnas rates collocatur, Ea autem materies quemadmodum sit inuenta est cam cognoscere.
Diuus Caesar cum exercitum humisset circa alpes, impauissetque municipiis perstare
commeatus, ibique eet castellum munitum, quod uocaret larignum, tunc quai in eo fue¬
runt, naturali munitione confisi noluerunt impio pere, Itaque impator copias ius¬
sit admoueri, Erat autem ante eius castelli portam turris ex hac materia alternis
trabibus transuersis (vti pyra) inter se composita alte, vt posset de summo sudi¬
bus & lapidibus accedentes repellere, Tunc vero cum aimaduersum est alia eos tela
paeter sudes non habere, neque posse longius a muro parpr pondus iaculari, impatum est
fasciculos ex uirgis alligatos & faces ardentes ad eam munitionem accedentes mit
tere, Itaque celeriter milites congesserunt. Postquam flamma circa illam materiam uirgas
comprehendisset, ad coelum sublata effecit opinionem, vti videretur iam tota moles
concidisse, Cum autem ea pr se extincta esset & reqeta turrisque intacta appuisset, ad¬
mirams Caesar iussit extra telorum missionem eos circumuallari, Itaque timore coacti
oppidani cum se dedidissent, quasitum vnde eent ea ligna quam ab igni non laederentur,
Tuc ei demonstrauerunt eas arbores, quam um in his locis maximae sunt copiae, & ideo
id castellum larignum, item materies larigna est appellata, Haec autempr padum rauena
deportatur, in colonia fanestri, pisauri, anconae, reliquisque quae sunt in ea re¬
gione, municipiis prbetur, cuius materiei si esset facultas apportationibus
ad vrbem, maximae haberentur in aedificiis vtilitates, & si non in omnibus cer¬
te tabulae in subgrundiis circum insulas si essent ex ea collocatae, ab traiectioni¬
bus incendiorum aedificia periculo liberarentur, quo eae nec flamam nec carbone
possunt recipere, nec facere par se. Sunt autem eae arbores foliis similibus pini,
materies earum prolixa tractabilis ad intestinum opus, non minus quam sappinea,
habetque resinam liquidam mellis attici colore, quae entm medetur phthisicis. De singu
lis generibus, quibus proprietatibus e natura rege videantur ee comparatae, quibusque