Diſſertatio Secunda.
ſolutè dicitur, ſed comparatè ad id, quod diſſimilibus rebus miſce-
tur, & temperatur.
Gradon. Hæc videtur ſincera elementi notio, quod plures natu-
ræ ſimplices atque diſſimiles in corporis alicuius (quod propterea
Mixtum dicitur) conſtitutionem conueniant, neque enim homo-
geneæ particulæ elementa propriè ſunt Magnitudinis, quam con-
ſtituunt, licet eius partes ſint; Elementa ſiquidem ad Mixtum re-
ſeruntur, Partes ad Totum.
Mauroc. Cum itaque diſſimiles eſſe naturas neceſſe ſit, diſſimili-
bus quoque proprietatibus affectas eſſe oportet. Inter has verò
Qualitates, earum ratio primùm habenda eſt, quæ naturas ipſas
ſimplices ita commiſcent, vt vnam efficiant ex pluribus: hinc iu-
re optimo Qualitatibus Primis nomen factum eſt; quia cum vni-
uerſim natura priùs conſlata, quàm operandi vi ac poteſtate præ-
dita intelligatur, eæ pariter in Elementis qualitates antè ſpectandæ
ſunt, quarumope mixtum concreſcit, quàm quæ agendi faculta-
tem tribuunt. Hæ verò: Secundæ Qualitates dicuntur, non ſanè
quia à Primis illis efficiantur, aut ab ijs ortum habeant, quatenus
Primæ ſunt; ſed quia Naturarum, quæ Elementa ſunt, commiſtio-
nem conſequuntur. Quoniam autem in Elementis, ob idipſum
quia Elementa ſunt, ſola vis coëundi mutuam ſocietatem atten-
denda eſt, idcirco non niſi Primæ illæ Qualitates ad Elementi no-
tionem ſpectare cenſentur, quamuis natura ipſa ſimplex, quæ ele-
mentum eſt, proprietatibus alijs non careat. Et quia ſieri poteſt, vt
natura aliqua ſimplex, cęteris proprietatibus ſeruatis, ita Qualitatis
Primæ iacturam grauem ſubeat, vt, quod ad vnam ſpeciem compo-
nendam attinet, contrariè affecta ſit; elementi ratio commutari
poteſt, quin ipſa natura nouam induat formam: ſic liquor in va-
porem ſolutus abire in auras dic itur, cum tamen ex eo, quod rur-
ſus concreſcit, natura illa non interijſſe deprehendatur: neque
enim aliam reddunt aquam nubes, niſi quam tellus exha-
lauit.
Porrò Elementis inter ſe comparatis ad mixtam naturam com-
ponendam, ſingula dupliciter conſideranda ſunt, & quod ſuâ vi
permiſcent cœtera, & quòd à cœteris permiſcentnr. Hinc Quali-
tates Primæ in Philoſophorum ſcholis aliæ Actiuæ, Paſſiuæ aliæ
vocantur. Et quidem Elementa vnam in ſpeciem temperanda ita
ad tenue elimentur, ac inter ſe confundantur, oportet, vt internoſci