Full text: Clavius, Christoph: Gnomonices libri octo, in quibus non solum horologiorum solariu[m], sed aliarum quo[quam] rerum, quae ex gnomonis umbra cognosci possunt, descriptiones geometricè demonstrantur

LIBER PRIMVS. deſcendat deorſum. Hoc enim inſtrumento facile Ellipſim deſcribemus, ſi eius cruribus dilatatis, frusta
illa ſtatuantur in punctis inuentis F, & G, ita vt recta ſint ad planũ, filum{q́ue} cir cũponamus, vt ſupra dixi-
mus. Sed quoniã filũ intenditur ſemper & remittitur aliquantulũ, multo accuratius Ellipſis deſcribetur,
licet non tam facile, inſtrumento, quod Guidus V baldus è Marchionibus Montis, vir hac ętate non minus
ingenij, at que doctrinæ præstantia, quàm generis nobilitate clariſſimus, in Theorica planiſphęriorum vni-
uerſalium, quæ nuper ab eo edita est, inuenit, & acutiſſimè demonſtrauit.

37.1.

Inſtrumentum
pro Ellipſi per
filum deſcriben
da.

INSTRVMENTV Minſtar circini in proxima figura eſt S T V, cuius crura reſecta ſunt in T,
& V, fruſta autẽ abſciſſa T a, V b, ita aptata in T, & V, vt liberè hinc inde moueri poſſint, & cochleo-
lis astringi. Canaliculi autem ſunt in X, & Y, in quibus filũ X Y f, cir cumuoluitur. ſtylus denique eſt d e,
canaliculũ etiã habens in f, vt circa filum extentum commodè poſſit cir cumagi, ita vt filũ ſemper triangu-
lum conſtituat angulos habens in canaliculis circini, & ſtyli, cuiuſmodi in figura est triangulũ X Y f. Solũ
ſtylo poſito in A, vel B, triangulũ non conſtituitur, ſed linea recta. Porrò ſegmenta e f, a X, d Y, æqualia
eſſe debent, & minimæ altitudinis. Sed vſus ipſe inſtrumẽti plani{us} docebit, qua ratione conſtruendũ ſit.

37.1.

10

38. THEOREMA 7. PROPOSITIO 9.

CIRCVLI maximi in ſphęra, quorum vnus ſit Meridianus, per po-
los Aequatoris incedentes, ſecantesq́; parallelum, qui Horizontẽ tangit,
eſtq́; parallelorum ſemper apparentium maximus, in partes 24. æquales,
indicant horas æquales à meridie, vel media nocte initium habentes.

38.1.

Circuli horarũ
a meridie vel
media nocte
qui ſint.
20
0057-01
30
40
50

SECENT parallelum A B C D, cuius centrum E, omnium ſemper apparentiũ maximum,
quiq́; tangit Horizontem F G, (tangit inquam in puncto, in quo recta H I, communis ſectio plani
Horizontis, & plani circuli A B C D, tangit quoque, per definitionem lib. 2. Theodoſii, & Hori-
zontem F G, & circulum A B C D,) circuli maximi, quorũ vnus ſit Meridianus, per polos Aequa-
toris, ac proinde & circuli A B C D, (cum, per propoſ. 1. lib. 2. Theodoſii, Aequator, & parallelus

Waiting...

Note to user

Dear user,

In response to current developments in the web technology used by the Goobi viewer, the software no longer supports your browser.

Please use one of the following browsers to display this page correctly.

Thank you.

powered by Goobi viewer