Full text: Clavius, Christoph: Gnomonices libri octo, in quibus non solum horologiorum solariu[m], sed aliarum quo[quam] rerum, quae ex gnomonis umbra cognosci possunt, descriptiones geometricè demonstrantur

GNOMONICES rca ducta recta Q F, ſinus rectus erit eiuſdem arcus B F, (Sinus enim verſus cuiuſuis arcus terminatur
in ſinu recto eiuſdem arcus, vt conſtat ex tractatione ſinuum) & ad meridianam lineam B H, perpendi-
cularis. Eſt autem recta F L M, ad eandem meridianam lineam perpendicularis; propterea quòd, ex
ſcholio propoſ. 27. lib. 3. Eucl. parallela eſt ipſi S T, ob æquales arcus F T, M S. Igitur recta F L M, per
punctum Q, tranſit. Quoniam vero & planum horologij, & planum parallelogrammi per O P, E Q,
ductirectum eſt ad Meridianum, erit quoque communis eorum ſectio ad eundem recta in Q, ac propte-
rea, per defin. 3. lib. 11. Eucl. ad rectam B Q, in Meridiano exiſtentem perpendicularis in puncto Q. Re-
cta igitur F Q, perpendicularis ad B Q, communis ſectio erit horologij & parallelogrammi per O P,
E Q, ducti: ac proinde latus eiuſdem parallelogrammi ex P, ductum in rectam Q F, cadet; quandoqui-
dem recta F Q, & latus dictum in plano illius parallelogrammi exiſtunt. Et quoniam E P, E Q,
rectis A Z, A H, parallelæ ſunt oſtenſę, erit angulus P E Q, angulo Z A H, ęqualis: Eſt autem angu-
lus Z A H, rectus: oſtendimus enim ſupra Z Y, perpendicularẽ eſſe ad axem. Igitur & angulus P E Q,
rectus eſt. At recta F Q, perpendicularis oſtenſa ad Meridianum, perpendicularis quoque eſt, per defin. 3. lib. 11. Eucl. ad rectam E Q, in Meridiano exiſtentem. Igitur rectę Q F, E P, in eodem plano paral-
lelogrammi per O P, E Q, ducti exiſtentes, cum ad rectam E Q, ſint perpendiculares, parallelę inter
ſe erunt. Parallelogrammum ergo erit quadrilaterum, cuius latera ſunt E Q, E P, latus cylindri du-
ctum ex P, & portio rectę Q F, inter Q, & dictũ latus ex P, ductum. Eſt enim & latus ex P, ductum
rectę E Q, parallelum, quòd illud latus, & recta E Q, ſi producantur, coniungant rectasęquales in ba-
ſibus cylindri ęqualibus, nempe rectam E P, & aliam rectam d b, in oppoſita baſi ei reſpondentem, quę
videlicet ſinus rectus eſt arcus b e, quatuor horarum, quemadmodum & E P, ſinus rectus eſt arcus B P,
quatuor horarum; quę quidem rectæ ęquidiſtantes ſunt, cum ſint ſectiones baſium ęquidictantium factę
à parallelogrammo per O P, E Q, ducto. Quapropter recta E P, ęqualis erit oppoſito lateri prædicti
parallelogrammi, hoc eſt, ſegmento rectę Q F, inter Q, & latus cylindri ex P, ductum. Eſt autem E P,
ſinus rectus arcus B P, quatuor horarum ęqualis ſinui recto K μ, (qui ex K, ducitur perpendicularis ad
B H) arcus C K, quatuor quoque horarum, quòd circuli θ Y B Z, C R X, æquales ſint, ex conſtructione. Igitur & portio rectæ Q F, intercepta inter Q, & latus cylindri ex P, ductum ęqualis erit ſinui recto
K μ. Cum ergo Q L, ipſi K μ, ſit ęqualis, ob parallelogrammum L μ, tranſibit omnino latus cylindri ex

Waiting...

Note to user

Dear user,

In response to current developments in the web technology used by the Goobi viewer, the software no longer supports your browser.

Please use one of the following browsers to display this page correctly.

Thank you.

powered by Goobi viewer