PHYSICES ELEMENTA
exerit, melius ſuperari poſſit, major a deſiderantur foramina,
quod & in eodem caſu ex alia cauſa requiri antea diximus :
in quo loco ut & hìc majora foramina in majoribus tantum
altitudinibus neceſſaria ponimus, licet demonſtrationes pro-
bent hæc foramina, in majoribus altitudinibus maxime ne-
ceſſaria, in genere eſſe anteponenda.
Magna foramina etiam motui obſtant; nam 1. Major da-
tur ſuperficies, cui incumbit fluidum altiſſimum, quod to-
tum motum amiſit, ibique diutius hæret antequam ad late-
ra defluat. 2. Fluidum non tantum illud ex foramine exit,
quod huic reſpondet, ſed, ut fluxus continuus detur, flui-
dum vicinum continuo adfluit, quod oblique movetur, & dum proſilit motu compoſito agitatur, quo motus fluidi
proſilientis turbatur; & in majoribus foraminibus major eſt
perturbatio ex hac cauſa oriunda.
In minoribus foraminibus prævalent retardationes, quæ,
aucto foramine, corriguntur; ita tamen poteſt augeri fora-
men, ut hæ prævaleant tardationes, quæ aucto foramine
creſcunt. Quare datur in omnibus altitudinibus certa fora-
minis menſura, per quod fluidum ad maximam quam poteſt
adſcendit altitudinem. Regulæ tamen de determinando fora-
mine dari nequeunt, quia latitudo tuborum, per quos aqua
deducitur, horumque inflexiones illud mutant, ita ut va-
riatio in infinitum detur.
Notandum autem altitudinem, ad quam fluidum adſcen-
dere poteſt, ut & for aminis magnitudinem, limites habere,
quos excedere vetitum.
Nam aucta nimium fluidi celeritate, tanta vi in aërem
impingit, ut in guttas diſpergatur; in quo caſu minuendo
celeritatem altitudo ad quam adſcendit fluidum augetur,
& altitudo omnium maxima ad quam fluidum adſcendere
poteſt in diverſis fluidis differt; hæcque in aqua proſilien-
ti, vix centum pedes ſuperat. Diameter foraminis, quod
huic maximæ altitudini reſpondet, vix excedit pollicem cum
quarta parte.