QVARTO.
craſſius in illa parte, quæ deorſum ſpectare debet, in qua ſit oſculum
magnitudine lentis per quod tantum aquæ demittatur intra vaſcu-
lum, vt illud demerſum ad mediam columnam ibi conſiſtat immobi-
le. Tunc ſi paulò ſupra medium attollitur, ſpontè aſcendit ad ſu-
perficiem aquæ ſi verò paulò infra medium deprimatur ſpontè ad
fundum columnæ delabitur; vnde ſi rursùs ad medium columnæ re-
uocatur ibi conſiſtit.
_Mat._ Vedo che la cauſa è la medema, che ſopra habbiamo det-
to militare e nell’altra carafa e nel bicchiere, o vaſo.
Cont. _Sì ma il Berigardo l’aſſegna diuerſa dall’addotta da V. S._ _Dice adunque_. Ratio cur bæret in medio eſſe videtur, quod to-
tum compoſitum ex aere & vitro in medio conſiſtens eſt eiuſdem
ponderis atque aqua eiuſdem molis. Si paulùm deprimitur, aer ma-
gis compreſſus ob violentum deſcenſum minorem locum occupat, & intra vaſc lum plus aquæ admittit vnde totum compoſitum ex aere
& vitro fit grauiùs aqua eiuſdem molis. Atque ob contrariam ra-
tionem, quando vaſculum paulò ſupra medium columnæ attollitur,
aere dilatato compoſitum ex aere & vitro leuiùs eſt aqua eiuſdem
molis & propterea ad ſuperficiem reuocatur.
La medema cauſa aſfegna il noſtro grand’amico, & inſigne
Filoſofo, e Matematico, dico il Signor Rinaldini nel caſo
del bicchiere che pur’egli conſidera _nel lib. primo de Reſ &_ _Compoſ. Mat pag._ 179. dicendo _Quod ex eo planè cuique conſtabit_
_aduertenti longè difficiliùs impelli deorſum cyatum inuerſum in bu-_
_midum initio quàm poſtea immerſionis decurſu; eam ob cauſam,_
_quia aer intra cy@tum incipit conſtipari ab humido ſubtus occur-_
_rente cyato deorſum pulſo; tunc autem cum factum ſit totum corpus_
_grauius in ſpecie non reſiſtit prementis manui, vnde nulla in immer-_
_ſionis progreſſu reſiſtentia percipitur._ Vogliono adunque que-
ſti Signori che tutto ciò prouenga dall’aria, e vetro, e non
in conto alcuno dall’acqua, che ſia entrata nel vaſo, che
aggiunga grauita, come diceua V. S. la quale non vogliono
che ſi conſideri in conto alcuno.
_Mat._ lo dubito Signor Conte che V. S. non aggraui queſti Si-
gnori di molto, volendo che dicono vna coſa, la quale non
dicono eſpreſſamente. Per intender meglio il negotio v’è
neceſſario qualche ſchema, però eſemplifichi ſopra
queſto.