DE ARCHITEC. LIB. II.
thongo notare, ſed in eis reb{us} leuorem dici, quæ aſperitate tactum nuſquam offen-
derent, leuitatem in ijs, quæ eſſent non ponderoſa.
Ducendi autem ſunt per uernum tempus, & autumnale. ]
Palladi{us} lib.
VI
. cap.
XII
. lateres vult fieri menſe Maio, fieri autem terra cre-
ta diligenter, & omni aſperitate purgata, mixta cum paleis, diu macerata, & in-
tra formam lateri ſimilem depreſſa longitudine pedum duorum, latitudine vni{us},
altitudine quatuor vnciarum. Semel admonendum lateres ad ſolem ſiccari, test{as}
igne percoqui, vt infrà cap.
VIII
. Hæ madefactæ & exiccatæ rurſ{us}, ad miracu-
lum dureſcunt. Nostri etiam test{as} vitro illinunt, vocant\’ vitreat{as}, aut lithargy-
ro oblinunt, vt vitrea detur ſpecies, de qua re in plastice ſcribem{us}. Propriè verè
dixit duci lateres, nam in forma inferciuntur, & ſubigendo in longum protrahun-
tur. Qua forma lana pollice duci dicitur, cum digitis ſubacta trahitur, & fingitur
in filum, qua ferrum, cùm cudendo porrigitur, & extenditur. Illud quo non præ-
tereundum later & lateri vſurpata à Columella lib.
VI
. cap.
XIIII
.
Fiunt autem laterum genera tria. ] Animaduerti Romæ & extræ
vrbem in veterum monimentis, trib{us} his laterum generib{us} non fuiſſe contentos,
ſed pro commoditate, aut gratia, maiorib{us} minorib{us} ue eſſe vſos. Extra portam La-
tinam in vinea Ioannis Mileti Trecenſis vidi refoſſ{as} tegul{as}, lat{as} quaqua verſ{us}
pèdes duos & ſeſcuncem, alt{as} vnci{as} du{as} & trientem, cum hac inſcriptione:
TEG C COSCONI
FIG ASINI POLL.
Solebant enim inſigniores figuli ſuum nomen addere, quod in palatinis, & in alijs
antè animaduerteram. Eò verò animi gratia conceſſeram cum benè doctis & amicis viris Antonio Angelo, & Dionyſio Gogerio.
Longum pede, latum ſemipede. ] Plini{us} lib.
XXXV
. cap.
XIIII
. Didoron longum ſeſquipede, latum pede dicit, quaſi à longitudine nomen accepe-
rit, hoc eſt duorum maiorum palmorum, qui ſeſquipedem efficiunt. Quam ſcriptu-
ram & probo, quid\’ me moueat ostendam infra capite octauo, & inueni in quo-
dam Vitruaij codice, ſed pro didoron erat ſcriptum lichum, mendosè. Lich{as} qui-
dem, vt ex Polluce didicim{us}, eſt, quantum ſpatij eſt inter pollicem & indicem ex-
tenſos, Georgi{us} Valla dichada legit, ſed quod duos palmos ait habere, hoc verum
eſſe non existimo, efficit enim digitos decem. Sed quid ad rem? Nostrum verò co-
diçem qui emendatum hac parte credet, Vitruuium fortaſſe ad longitudinem & latitudinem putabit reſpexiſſe. Vero tamen ſimili{us} fuerit de palmo minore intelle-
xiſſe, & latitudinem ſpectaſſe: nam duo palmi efficiunt ſemipedem. Verùm, vt di-
xi, magis placet, vt legatur, longum ſeſquipede, latum pede. Sed de palmo dicam li-
bri terty capite primo.
Ex his unum pentadorum, & c. ] Totum hunc locum ex coniectura,
cui incertæ atque fallaci, quandoque tamen loc{us} eſt, ita legendum existimo. Ex
his vnum pentadoron, alterum tetradoron dicitur. Doron autem Græci appellant
palmum, eo\’ munerum datio Græcè {δι}ῶρον appellatur, quòd ſemper geritur per
man{us} palmum. Id quod eſt quoquo verſ{us}, & c. Plini{us} mirificè nostram conie-
cturam adiuuat, qui lib.
XXXV
. cap.
XIIII
. ita ſcribit de laterib{us} loquens.