VERBORVM VITRVVIANOR.
62
metiendarum altitudinum interuallorumue inspectio. Nouitij Geo¬
metrae in quadrantibus & dorso Astrolabij scalam vocant altimetram,
qua per dioptram distantias rerum, altitudines, profunditates que me¬
tiuntur. Dioptram verò imi scriptores Mediclinium appellant, Regu¬
lam, Voluellam, Lineam fiduciae, & Arabicâ voce Alhidadam, hoc est,
distinguentem, terminantem, acutè ostendentem lineam. Foramina
verò, quae sunt aulisci, seu canaliculi loco, pinnas pinnulasue nomi¬
nant. Vtilis verò dioptra est ad aquarum librationem, quia perpendi¬
culi ope lineam ostendit horizonti parallelam, libratamque planiciem,
qua cognita, facilè utrum incile sit sublimius inferiusue loco ad quem
aquam ducere oportet, innotescit. Nostri Dioptam Traguardum &
Squadrum vocant.
DIPTEROS. l. 3. c.1. Hypathros & reliqua omnia (templa) eadem ha¬
bent quae Dipteros. Sextuplex, ait Philander, templorum ratio hie scribi¬
tur in parastadibus, id est in antis, Prostylos, Amphiprostylos, Peripteros,
Pseudodipteros, Dipteros, Hypathros, quae nomina, propter appendices ac¬
ceperunt. Vide peripteros, ibi habebis Pteràn Graecè alam, Dipteron
ergo dici quasi duas alas habens, vel, si liceat, Bisalatum.
DIREPTIONES VIARVM. l. 4. c. 3. Et ad medias metopas, viarum dire¬
ptiones. bis in eodem capite eadem repetit verba. Emendatiores codi¬
ces directiones praeferunt. Cuiusmodi fuerint hae, inquit Philander, qua¬
lisue fuerit scalptura, non conuenit. Ego si meo mihi iudicio liceret uti,
viarum directiones in ima corona Dorica, spatia illa esse affirmarem,
quibus tum fulmina, tum guttae, hae supra triglyphos, illa supra meto¬
pas distinguuntur. Habent autem viarum speciem, eò quod sint re¬
ctae, oblongae, parallelae, & mediocriter latae. Cinguntur autem ab eius¬
cemodi viarum directionibus, tum tetragona quaedam , tum ad
rhombi figuram spatia quibus medijs fulmina scalpuntur. Sed haec in
imaginibus melius videnda. Nobis sat est digitum intendisse, & melio¬
ra ingenia excitasse.
DISPLVVIATVM. l. 6. c. 3. Displuuiata autem sunt (cauaedia) in quibus
Deliquiae arcam sustinentes, stillicidia reijciunt. Displuuiata tecta fiunt,
ait Philander, trabium innctis capitibus mutuo innixu, paribusque contra se
ponderibus pedibus imis dinaricatis, quae nisi fallor, Sex. Pomp. pectinata
appellat, siue testudinata, in partes quatuor deuexa. Hactenus ille, à quo
non dissentit doctissimus vir Adrianus Turnebus, ait enim: Displunia¬
tum cauaedium habere tectum, in utramque partem deuexum, & inde nomen
adeptum, quod tanquam diuortia quadam, diuersè pluuiam huc atque illut
dini¬