DE VERBORVM VITRVVIANOR.
22
basis, quarum altera inferioris Trochili supercilium premit, altera su¬
perioris Trochili quadram sustinet, annulorum aspicientibus imagi¬
nem praebent. Astragali, inquit Barbarus, à forma sie dicuntur. Imitan¬
tur enim essa illa quae in iuncturis colli pedis ponuntur, Latinè Tali vocan¬
tar. Tribus locis horum meminit Vitruuius, primò ubi praediximus,
secundò ubi de capitulo agit columnae lonicae, quamquam columnae
pars sit, non autem capituli; Tertiò, & id quidem l. 4. c. 6. ubi de osti¬
orum ornamentis agit. Ait enim, sculpendum est cymatium Letbium cu
astragalo, subinde, supra Cymatium, quod erit in supercilio collocandum,
est hyperthyron, craßitudine supercili, & in eo scalpendum est cymatium
Doricum, astragalum Lesbium, simâ scalpturâ. Astragalum Lesbium,
ut Barbarus post Philandrum docet, est tanquam dimidius torus, orna¬
tus sima scalptura, quam nostri humiliter releuatum, vel (di basso rili¬
euo) appellant. Frequentius Astragali usus apud Philandrum. qui non
modò capitulis & summis addit scapis columnarum, sed fascijs quoque
epistyliorum, & ipsis stylobatum tum superioribus tum inferioribus
ornamentis. Obseruo (Graecum enim est vocabulum) foemi¬
nini esse generis, unde Vitruuius, Astragali faciendae sunt. At quoniam
ut Architectus scripsit non ut Grammaticus, loco iam citato neutri fe¬
cit, Astragalum Lesbium. Ad haec notandum, Astragalum modò sim¬
plicem esse apud veteres, puramue, modò sculptura ornatam, & quae
scalpebatur, ut in lonicarum & Corinthiarum columnarum summis
scapis, & sub epistyliorum fascijs fiebat, baccas & verticillos filo insutos
imitabatur, unde vulgò à nostris dicitur, fusciolo, qua voce nentium
foeminarum verticilla appellamus. Atque hinc censeo à Graecis factum
nomen; siquidem apud illos, ossicula spinae dorsi & colli (quae aliàs
sphondyli) Astragali vocantur. Bacca autem & verticilla, eo¬
rum ossium imaginem aliquam prae se ferunt. Qui verò dicunt ab her¬
bae Astragali similitudine tractam appellationem, errant me iudice, &
nec coelum, ut aiunt, neque terram attingunt.
ATLANTES. vide TELAMONES.
ATRIVM.l. 6. c. 4. Atriorum verò longitudines & latitudines tribus
generibus formantur. Quid sit Attium propriè, vix liquet. Arbitramur
nos, vetera atria, nostrarum aedium parti illi respondere, quam vulgò
Anditum dicimus, Andatam, Caminatamue, quae quidem, prima, post
ingressum ostii, introgredientibus occurrit, eaque, non quidem subdi¬
ualis, sed tecta, & concamerata; qua de re sic Barbarus, Tectum autem A¬
trium