SYSTEMA SATURNIUM.
mediocri. Sol autem hîc apparet diametro 30′, 30″. Ergo
Jovialis diametri ad Solarem hæc proportio erit quæ 5′,
35″ ad 30′, 30″, hoc eſt paulo major quam 1 ad 5{1/2}.
142.1.
Jovis terris
proximi dia-
meter appa-
rens quanta
obſervetur.
Accuratè etiam diametrum Veneris dimenſus ſum, ea
quam poſtmodum exponam methodo, invenique cum ter-
ris proxima eſt, non majorem fore quam octoginta quinque
ſecundorum ſcrupulorum. Eſt autem diſtantia hæc Veneris
perigææ ad mediam Solis à Tellure diſtantiam circiter ut 21
ad 82. Ergo ſi apud Solem Venus conſiſteret appareret ejus
diameter duntaxat 21″, 46″′. Unde conſtat ita eſſe diame-
trum Veneris ad Solis diametrum ut 21″, 46″′ ad 30′, 30″,
hoc eſt ut 1 ad 84.
142.1.
Veneris dia-
meter appa-
rens.
At Martis diametrum terris proximi non excedere 30″ de-
prehendi, etſi obſervatione non tam exacta quam qua in Sa-
turno, Jove & Venere uſus ſum, quippe cujus rationem no-
viſſimo Martis ad Tellurem acceſſu nondum inveneram. Un-
de quum diſtantia Martis minima ſit ad mediocrem Solis ut
15 ad 41; colligitur ratio diametri Martis ad diametrum So-
lis ea circiter quæ 1 ad 166. Mars itaque duplo minor Ve-
nere ſecundum diametrum hac ratione efficitur. Atque adeo
manifeſtum eſt in Planetis non ubique eum ſervari ordinem,
ut qui remotiores à Sole ſunt iidem quoque majori ſint mo-
le: nam & Jovis ſphæra Saturno ſine annulo major inventa
eſt. Quo fit ut minus liquido de Terræ ad cæteros Plane-
tas proportione æſtimatio iniri poſſit. Nam ſi pro ratione
ordinis magnitudines eſſent attributæ, ut Saturnus Jove
major eſſet, Jupiter Marte, hic Venere, hæc Mercurio; inde quidem penè certo colligere liceret, Telluris magnitu-
dinem eſſe inter Martem Veneremque mediam. Cum verò
in aliquibus contrarium deprehendatur, non æquè quid ſe-
quendum ſit apparet. Veruntamen ut quatenus fieri poteſt
totius ſyſtematis concinnitas obſervetur, id nunc quoque
maximè conſentaneum videtur, ut ſicut loco media Terra
eſt inter Martem & Venerem, ita quoque ſit magnitudine. Martis diametrum diximus diametri Solis eſſe {1/100}; Veneris
vero diametrum {1/14}. Inter utramque mediam igitur terræ dia-