III. Buch. Von den Obligationen.
456
§. 273.
lichkeiten durch Wegfall des Obligirten gleichwie durch Tod desselben vernichtet wurden
(§. 28. 56. Anm. 3. §. 121. Anm. 2.).
2 Pgl. a) L. 50. D. de fideiuss. Debitori creditor pro parte heres exttit
accepto coherede fideiussore: quod ad ipsius quidem portionem attinet, obliguio
ratione confusionis intercidit, aut, quod est verius, solutionis potestate; sed pro
parte coheredis obligatio salva est, non fideiussoria, sed hereditaria, quoriam
maior tollit minorem. b) L. 71. pr. eod. (Paul. lib. IV. quaest.). Granius Anto
ninus pro Julio Pollione et Julio Rufo pecuniam mutuam accipientibus ite, ut
duo rei (Vulg. ins. in solidum) eiusdem debiti fuerint, apud Aurelium Paham
mandator extitit; Julii bona ad fiscum venerunt; similiter et creditori iscus
successerat; mandator allegabat, se liberatum iure confusionis, quia fiscu tam
creditori quam debitori successerat. Equidem si unus debitor fuisset, non dubi
tabam, sicut fideiussorem, ita et mandatorem liberatum esse; quamvis enim
iudicio convento principali debitore, mandator non liberetur, tamen, ubi sucessit
creditor debitori, veluti solutionis iure sublata obligatione, etiam mandato libe
ratur, vel quia non potest pro eodem apud eundem quis mandator esse. Sed
cum duo rei promittendi sint et alteri heres extitit creditor, iusta dubitato est,
utrum alter quoque liberatus est, ac si soluta fuisset pecunia, an persom tan
tum exempta, confusa obligatione? Et puto: aditione hereditatis conusione
obligationis eximi personam, sed et accessiones ex eius persona liberari propter
illam rationem, quia non possunt pro eodem apud eundem obligati ese, ut
quemadmodum incipere alias non possunt, ita nec remaneant. Igitur ilterum
reum eiusdem pecuniae non liberari, et per hoc nec fideiussorem vel manlatorem
eius. Plane quia is mandati judicio eligere potest vel creditorem, comptituram
ei exceptionem doli mali, si coeperit conveniri: cum altero autem re vel in
solidum, si non fuerit societas, vel in partem, si socii fuerunt, posse crditorem
agere. Quod si creditor fideiussori heres fuerit, vel fideiussor creditoi, puto
convenire, confusione obligationis non liberari reum. — „Daß, was Pulus in
diesem Fragment bei der passiven Correalobligation entwickelt, ganz ebenso auc auf die
active angewendet werden muß,“ soll zwar nach Vangerow §. 573. Anm. 5. 6. Aufl.
III. S. 102.) „nicht den mindesten Zweifel leiden“ und hat auch nach Savigy's Mei
nung (Obl. I. 196.) kein Bedenken (vgl. auch Mühlenbruch §. 479. Anm. 3 §. 493.
Anm. 8. Unterholzner I. S. 568. u. a.), ist aber dennoch nicht richtig. Andts im
Rtslex. IV. S. 19. Anm. 140. „Es heißt dieses eben so viel, als die Erbhaft oder
das Vermögen des Erben um den Werth der Correalforderung schlechthin vemindern:
eine solche Wirkung soll aber die confusio nicht haben. L. 41. §. 2. D. de evit. 21. 2.
Quum debitor creditori suo heres extiterit ... intelligitur maior herditas ad
debitorem pervenire, quasi soluta pecunia quae debebatur hereditati, etper hoc
minus in bonis esse; et ex contrario, cum creditor debitori suo extitt heres
minus in hereditate habere videtur tanquam ipsa hereditas creditori solvrit. Nach
obiger Ansicht würde die hereditas nicht maior seyn, wenn der Erblasser ein Correal
forderung gegen den Erben hatte, und der Erbe, welcher eine Correalforderng gegen
jenen hatte, würde diese verlieren und nur zu Gunsten des Mitgläubigersminus in
hereditate habere." Führt man die Wirkung der Confusio auf die Annahme eier Selbst
zahlung zurück (L. 50. cit., Kuntze S. 217. fg.), so ist nicht einzusehen, warum & Correal
gläubiger, welcher den Schuldner beerbt, den Mitgläubigern gegenüber nicht illte sagen
dürfen, die Gesammtforderung sey bereits durch Selbstzahlung getilgt; unbchadet na¬