PARS SPECIALIS. LIB. III. CAP. 
sivit, ad solum eum pertinere, detrimentum ab 
e0 factum commine esse. — §. 2. In socictate 
autem cocunda nihil attinet de renuntiatione ca 
vère, quia ipso iure societatis intempestiva re 
nuntiatio in aestimationem venit 
6814) — L. G5. §. 3-6. D. cod. (Paulus.) — §.3. 
Diximus dissensu solvi societatem; hoc ita est, si 
omnes dissentiunt. Quid ergo, si unus renuntiet? 
Cassius scripsit eum, qui renuntiaverit socictati, 
à se quidem liberare socios suos, se autem ab 
illis non liberare. Quod utique observandum 
est, si dolo malo renuntiatio facta sit, veluti si 
quui omnium bonorum societatem inissemus, 
deinde quum obvenisset uni hereditas, propter 
hoc renuntiavit; ideoque si quod damnum attu 
lerit hereditas, hoc ad eum, qui renuntiavit, 
pertinebit, commodum autem communicare co 
getur actione pro socio. Quodsi quid post renun 
tiationem acquisierit, non erit communicandum. 
quia nec dolus admissus est in eo. — §. 4. Item 
si societatem ineamus ad aliquam rem emen 
dam, deinde solus volueris cam emere, ideoque 
renuntiaveris societati, ut solus emeres, tene 
beris, quanti interest mea; sed si ideo renuntia 
veris, quia emtio tibi displicebat. non teneberis, 
quamvis ego emero, quia hic nulla fraus est. 
— §. 5. Labeo autem 
Eaque et luliano placent 
Posteriorum libris scripsit : si renuntiaverit so 
cietali unus ex sociis co tempore, quo interfuit 
socii non dirimi societatem, committere eum in 
pro socio actionem; nam si emimus mancipia 
inita socictate, deinde renunties mihi eo tem 
pore, quo vendere mancipia non expedit, hoc 
casu, quia deteriorein causam meam facis, te 
neri te pro socio iudicio. Proculus hoc ita ve 
rum esse, si societatis intersit non dirimi socie 
tatem ; semper enim non id, quod privatim 
interest unius ex sociis, servari sotet, sed quod 
societati expedit. Ilace ila accipienda sunt, si 
nihil de hoe in cotunda societate convenit. — 
. 6. Item qui societatem in tempus coiit, eain 
ante tempus renuntiando socium a se, non se a 
socio liberat. Itaque si quid compendii postea 
factum erit, eius partem non feret ; at si dis 
pendium, aeque praestabit portionem, nisi re 
nuntiatio ex necessitate quadam facta sit. Quodsi 
tempus finitum est, liberum est recedere, quia 
sine dolo malo id fiat. 
Nor. 10. 
L. 65. pr. D. eod. 1id. 6758 
Nor. 11. 
L. 30. D. eod. lid. 5935. 
599 
VII. TIT. I. §. 421. 6814—6820. 
Nor. 12. 
§. 1. 2. J. de societate. Vid. 6748. 
6815)— §. 5. J. cod. Mud expeditum est, si 
in una causa pars fuerit expressa, veluti in solo 
lucro vel in solo damno, in altera vero omissa. 
in eo quoque, quod practermissum est , eandem 
partem servari. 
6816) â Gaii instit. IIl. 140. Magna autem 
quaestio fuit an ita coiri possit societas, ut quis 
maiorem partem lucretur, minorem damni prae 
stet ; quod Quintus Mucius etiam (contra natu 
ram socictatis esse cenzuit. Sed Serrius Sul 
picius cuins) pracvaluit sententia, adeo ita 
coiri posse societatem existimavit, ut dixerit illo 
quoque modo coiri posse ut quis nihil omnino 
damni praestet, sed lucri partein capiat: si modo 
Opera elus tam pretiosa videatur, ut aequum sit 
eum cum hac pactione in societatem admitti. 
Nam etila posse coiri socictatemconstat, ut unus 
pécuniam conferat, alter non conferat, et tamen 
lucrum inter eos commune sit: saepe enim opera 
alicuius pro pecunia valet. 
6817) — L. 6. D. pro socio. (XVII. 2.) (Pom 
pon.) Si societatem mecum coleris ea conditione. 
ut partes societatis constitueres, ad boni viri 
arbitrium ea res redigenda est ; et conveniens 
est viri boni arbitrio, ut non utique ex aequis 
partibus socii simus : veluti si alter plus operae. 
industriae, pecuniae in societatem collaturus 
sit. 
L. 20. D. eod. Vid. 0749. 6750. 
L. 50. D. eod. Vid. 5925. 
L. 76. D. cod. Vid. 1569. 
6818) — L. 78. D. cod. (Proculus.) In pro 
posita autem quaestionc arbitrium viri boni exi 
stimo sequendum esse. eo magis, quod iudicium 
pro socio bonae fidei est. 
L. 79. D. eod. Fid. 6654 
6819,— L. 80. D. cod. (Proculus.) Quid enim, 
si Nerva constituisset, ut alter ex millesima parte. 
alter ex duabus millesimis partibus socius esset 
Illud potest conveniens esse viri boni arbitrio. 
ut non utique ex aequis partibus socii simus, 
veluti si alter plus operae, industriae, gratiae, 
péctiniae in societatem collaturus erat, 
Nor. 15. 
6820) — L. 16. D. comm. divid. (X. 5.) (Pau 
lus.) Cum socii dividunt societatem, de eo, quod 
sub conditione debetur, cautiones intervenire 
solent. 
— ---