LIBER DECIMUS CAP. XIX 
pedali ”; contractus a capite in latitudine pes, crassitudine S. Is au¬ 
tem aries habuerat de ferro duro rostrum ita, uti naves longae solent ha¬ 
bère, et ex ipso rostro laminae ferreae quatuor circiter pedum XV fixae 
fuerunt in materia 2. A capite autem ad imam calcem tigni contenti 
fuerunt funes quatuor crassitudine digitorum VIII, ita religati, quemad¬ 
modum malus a puppi ad proram continetur, eique funes praecinctorii 
transversi erant religati, habentes inter se palmopedalia spatia; insuper 
coriis crudis totus aries erat involutus 3. Ex quibus autem funibus pen¬ 
debat , eorum capita fuerant ex ferro factae quadruplices catenae, et 
ipsae coriis crudis erant involutae “ . Item habuerat proiectura eius ex 
tabulis arcam compactam et confixam, sub qua erat scala ex rudenti¬ 
bus maioribus intextis ", per quorum asperitates non labentibus pedibus 
EMENDATIONES 
Item ... intextis — Communis Codicum scriptura est: Item habuerat proiectura eius ex tabulis arc 
pactam et confixam , in qua rudentibus maioribus extentis, exceptis paucis varietatibus tam ipsorum 
quam Editionum relatis in THESAURO . Obscurum et supplemento indigentem locum , duce aliorum Scriptorum 
auctoritate, sic emendandum censui : Item habuerat proiectura eius ex tabulis arcam compactam et configam, 
sub qua erat scala ex rudentibus maioribus intextis. Emendationis rationes fuse in THESAURO exponentur. 
ILLUSTRATIONES 
simpliciter dixit cuspidem ferream similem oblongo ro¬ 
10 Athenaei (de Mach. pag. 6) textum prae ocul 
stro. Utcumque sit, erraverunt Perraultius et Newto¬ 
habens Meibomius putat, heic legendum esse bipedali 
ui loco rostri arietinum caput effinxerunt. Lami¬ 
cum ita scriptum sit in Athenaeo,  u od ovo 
zes per clavos figebantur in materiam arietis: h 
rum heic recta ratio suadet, bonam esse Vitruvii 
improprie Parisienses Editores verterunt in Athena 
nsuram, cui adstipulatur etiam Hero Iun. (de Mach. 
(loc. cit.) annuli ; et male 
us (in Her 
cap. 11), et corrigendum e contra esse Athenaei tex 
ibus acce 
de Mach. cap. 11) pro ipsis 
tum, in quo si loco oo o legatur o 
nsus est : a capite ad calcem 
cte restituta erit inter tres Scriptores conct 
gum supra quatuor latera dispositos 
Athenaei locum hunc ita emendandum esse, vidit 
ines, qui digitos octo crassi continebantur ad quod 
n Newtonus 
ibet intervallum pedis et palmi unius a funibus pi 
1 Heic rursus emendationem requirit Athenaei 
cinctoriis in circulum actis, uti videre est in nostr 
(de Mach. pag. 6) textus, in quo legitur, co  axo¬ 
gura, quemadmodum funibus instruitur malus navis; 
oo, to d  , crassitudo uno pede 
ad proram. Haec extrema 
lo vero tribus palmis , contra Vitruvii dictum in 
qui oblique 
eperunt Interpretes 
diverso 
line pes, crassitudine S-. Hinc facile p 
quatuor funes arit 
scribere voluisset Vitruvi 
tro textu crassitudinem cum latitudine fui¬ 
alus religatur a p. 
quemadmodum 
mutatam, uti monuit Meibomius, et post eum Schnei 
quod absonum. In dispositione fi 
derus . Dubitandum vero non est , errorem in Athe 
ag. 6) et Hero Iun. (de 
pant Athenaeus (de Mach. p 
naei textum irrepsisse; namque Vitruvianae mensurat 
r longum, e 
lach. cap. 11), qui tres tant 
ab ipsa con¬ 
et ab Herone Iun. (de Mach. cap. 11) 
nt: at Vitr 
dig nelmnsn medie men 
ic emendan¬ 
structionis ratione confirmantur . Quai 
quadrilaterae formae, et longitudini 
dus est Athenaei locus, rò u  ooio, ro dt 
u 
4 Catenae d 
eig N, Tabula CXL (Fig. 
12 Aries zpiès M visitur in Tabula 
rant capitibus quatuor fu 
druplices annexae e 
Rostrum éußolog tribus dentibus effor 
quibus pendebat aries. Catenas non ad funes, sed ad 
naves longae, scilicet bellicae habere solebant ad for¬ 
arietis caput refert contra sensum Perraultius in su¬ 
mam illorum, quae a Fabretto (Col. Trai. cap.2 
schemate, inde haec oblitus loquitur de his tamquam 
praesentantur . Athenaeus autem (de Mach. pae