DE ARCHITECTURA 
sunes alligati retinebant arietem 3. Supra caput eorum, qui continebant 
arietem , collocatum erat pluteum turriculae similitudine ornatum, ut 
sine periculo duo milites tuto stantes prospicere possent, et renuntia¬ 
re quas res adversarii conarentur ?. Aries autem eius habuerat longitu¬ 
dinem pedum CLXXX * ; latitudine in imo palmopedali , crassitudine 
EMENDATIONES 
CLXXX — Dum Codices plerique, et cum iis Editiones locundi, Machaeropioei , Rodi , Bipontinae, et 
ae iuxta Codices nonnullos retinent CVI, longitudinem arietis ad 
Schneideri servant CIV, ac Editio. 
lenaeus (de Mach. pag. 6), et Hero Iun. (de Mach. cap. 11), centum 
quibus adstipulor. Etenim horum Scriptorum consensum ratio ipsa e contextu 
petita confirmat. Narrat inferius Vitruvius, machinam, sive arietem hunc, murum disiicere valuisse ad altitu 
dinem circiter pedum C, et dextra ac sinistra item non minus pedum C procurrisse : quod pariter testantur 
duo memorati Scriptores, qui cubita septuaginta tradunt, ubi Vitruvius pedes circiter C memorat. Qui haed 
animadvertat, facile concedet , arietem a testudine non parum 
extare debuisse ; ideoque convenientem magis 
esse longitudinem, quae ab Athenaeo et Herone lun. refertur. 
ILLUSTRATIONES 
arrectaria illa, consideranda esset descripta altitudo 
cheloniis et anconibus, quibus firmiter inclusa remane 
non sufficeret ad opus ea pars arrectariorur 
bat materies . Prima vox ad plures res significandas 
tra testudinis tectum remaneret — Praeterea 
oita fuit a Vitruvio, uti iam observavimus in an¬ 
mendosum Athenaei (de Mach. 
pag. 6) textum iudico 
tione tertia capitis secundi huius Libri ; et heic a 
cum Newtono : in eo enim legit 
tur to d  hai 
formae similitudine esse puto ea tigilla, quae ante et 
ciai, nempe latitudo autem tripalmis. Si horum a 
retro ope clavorum retinebant materiem H. Secunda 
ectariorum dimensiones cum aliis arrectarioru 
a Vitruvio usurpata est etiam alibi in norma 
in ostiis 
de quibus in principio des 
ionicis, in chorobate, et in organo hydraulic 
co; at heic 
tatem, in At 
araveris, statim in Vitruvian 
normas illas ligneas indicari puto, quae a lateribus 
vero textu maculam invenies. Cum enim in illis 
pe clavorum retinebant materiem H, et quae rema¬ 
crassitudo palmorum quinque respondentem habeat la¬ 
ent intra, unde in scenographia tam parvae dimen¬ 
ex ; ita heic crassitudo palmorum sex lati¬ 
sionis videri non possunt suo loco. Nihilominus tam 
to circiter postulare videtur, nempe duo¬ 
nium, quam anconem seorsum delineavi proxime 
pedum, uti narrat Vitruvius, numquam vero pal¬ 
linam in forma maiori, 
trin, 
quemadmodum in Athenaei vulgato tex¬ 
9 Huius periodi principium omnes generatim inter 
tu traditum es 
étati sunt de capite militum , qui arietem tractabant, 
e in Tabula CXL (Fig. 32) tignum trans 
Newtonus pronomen eorum ad axiculos ante me¬ 
ardinatum capitibus arrectariorum, geo 
moratos retulit , quod ineptam constitueret locutio¬ 
paho ; alterum G medianum cardinatum inter du¬ 
i nulla utilitate, cum in idem res recidat: milites 
apos scilicet arrectaria, u 
ries H scilice 
i arietem gubernantes stationem sub transversariis 
terum tignum supra medianum 
in transversum tra¬ 
habebant , ideoque sub axiculis. Sic Athenaeus etian 
iectum, 5 
opsov; axiculi I duo ex torno facti inter 
(de Mach. pag. 6) cum Vitruvio conciliatur, in quo ta¬ 
hoc lignu 
et arrectaria, dvigo ropévot, quibus 
men loco èri de rou éninepalov nal  xns, legen- 
alligabantur funes, érla, K sustinentes arietem, et qui 
dum puto èni dè zai rôu énixepaleu ris zptodéy 
versatili eorum motu facilem reddebant arietis tracta¬ 
versio Parisiensis, supra caput vero et arietari 
nem. Perraultius, Newtonus, et Bioulius, qui prius 
chinai, permutanda est in, et supra capitulum arie¬ 
tum emendare, uti nos fecimus, non curaverunt 
taride machinae. Pluteum L ad instar turriculae, uti 
nige a veritate aberraverunt. Primus ad explicandan 
in Tabula CXL (Fig. 32), dicitur ab Athenaeo (loc. cit. 
em alternis 
altera adoptavit, duplicem 
et Herone lun. (de Mach. cap. 11) sαo, quae vox 
aminum se 
riori scaporum parte excogi¬ 
verti potest tam lorica, septum, sive pluteum, quam 
tavit. Secundus quoddam lignum mobile imaginatu 
turricula, quia testibus Hesychio et Suida Séag sonat 
, quod ad maiorem vel minorem altitudinem collo 
idem ac röpyes. Ceterum Athenaeus et Hero non prae¬ 
ri poterat. Tertius axiculum in parte superiori, et al¬ 
niniverunt numerum exploratorum in turricula stan¬ 
terum in inferiori apposuit. Superest aliquid fari de 
tium, quemadmodum fecit Vitruvius,