LIBER DECIMUS CAP. XVIII
CAPUT XVIII
DE ALIIS TESTUDINUM GENERIBUS
uae sunt a Diade de machinis scripta, quibusque sint compositio¬
nibus , exposui : nunc quemadmodum a praeceptoribus accepi, et utilia
mihi videntur, exponam. Testudo ’, quae ad congestionem fossarum
paratur , eaque etiam accessus ad murum potest habere, sic erit fa¬
cienda. Basis compingatur, quae graece é#a * dicitur, quadrata, ha¬
bens quoquoversus latera singula pedum XXV, et transversaria quatuor;
haec autem contineantur ab alteris duobus crassis TS *, latis S 3. Distent
EMENDATIONES
TS — Tum Codices tum Editiones retinent FS; verum ex iis, quae in Excursu de numeralibus notis supra
demonstravimus in annotatione postrema capitis tertii decimi, apparet, inter Veterum sigla inibi memorata lit
teram F non reperiri. Facillima fuit emendatio, in eius locum suffecta nota T, quae procul dubio ob similitudi¬
1 permutata fuit in illam litteram. Dimensio insuper TS optime convenire videtur crassitudini horum
sariorum; namque cum T repraesentet tria, et S octo, uti in memorato Excursu patefactum est, habe
pro crassitudine undecim ex sedecim partibus, in quas dividitur pes, nempe undecim digitos. Non inutile erit
varias heic Interpretum hariolationes exponere in dimensione illa exprimenda. Perraultius dedit decimam octa-
vam partem longitudinis ipsorum transversariorum, cuius rei nullum in textu indicium reperitur . Galianus
tradidit duodecimam partem in genere, quae quidem minutia si ad pedem est referenda , ridiculam constitu
crassitudinem unius digiti ac tertiae partis. Signa FS in sua interpretatione reliquit Newtonus, sed in ann
quia aliter ei videntur exilia transversaria ista: verum animadvertere
tationibus suspicatur, legendum esse I S,
recipiendi arbusculas constituta fuisse , ideoque illius momenti nor
oportet , haec tantummodo ad officium r
se, uti quatuor alia tigna basim efformantia, quae sustinere debebant totum machinae pondus. Newtono ad¬
jesit Straticus . Ortisius eadem signa FS repetivit, nullam tradens explicationem ; atque ita difficultatem elusit
que scripsit duodecimam partem longitudinis ; quod etiam a textu est alienum. Meibomius nobis
Rodus deni
accessit assignans huic crassitudini decem ex sedecim pedis partibus.
ILLUSTRATIONES
n in balista specie
formant tam in testudine q
1 Tria praecipua erant testudinum genera. Testu-
dam craticulae . Simili vocabulo sp us
rietaria po¬
do ad ferendum arietem, dicta
nag. 5) ad indicandam bas
aeus (de Mach.p
estitia
po : testudo ad congestionem fos¬
pollodorus (Poliorc. pag. 28) ad
studinis Hegetoris
grolg : testudo ad fodiendum, fos
suam significandam , ubi inscite Parisienses Editores
;, et uno verbo 3pu. Aliam addit Vitruy
ddiderunt focum.
i habebat superius
inem, quae loco tecti fast
3 Sub hac nota S perperam credidit Newtonus;
tum; eamque ad secun¬
bulatum pluteo et pinnis m
e mensuram IS ob eamdem rationem, qua, uti
actum est in
dum genus referre, videtur. De p
gendum cra
ENDATIONIBUS vidimus, suspicabatur
le tribus aliis sermo est in praesen¬
capite superiori, d
vimus co
ter ea, quae supra obser
sis IS. P.
cium , scilicet tegendi ag
ti. Testudini
nionem, si eadem mensur
jessam agentes, adimpleba
contra civitai
tudine tum in latitudine fuisset,
aliae machinae minores dictae vineae, po
subdita. Peri
crassis et latis , u
, et musculi, de quibus cons
inem in proportione longitudi
tius etiam, uti cr
Caesar (B. Civ. II 2,10,14, B. Gall. VII 44)
tam S non pro
s supra statuit marte suo, ita heic no
lus (Instit. Mil. IV 15, 16), et Hero Iun. (de
idio crassitudinis transversa¬
nidio pedis, sed pro dimi
rum accipit, larges de la moitié de leur épaisseur
axapa nuncupata fuit basis balist
cuius rei neque vola neque vestigium apparet in textu.
quidem convenienter ; latera enim cum transversariis
