LIBER OCTAVUS CAP. VI
Ex latitudine autem laminarum, quot digitos habuerint, antequam in
rotundationem flectantur, magnitudinum ita nomina concipiunt fistulae 14 ;
namque si ’ lamina fuerit digitorum quinquaginta, cum fistula perficietur
ex ea lamina, vocabitur quinquagenaria, similiterque reliquae 5. Ea autem
ductio, quae per fistulas plumbeas est futura, hanc habebit expeditionem,
Quod si caput habeat libramenta ad moenia, montesque medii non fuerint
altiores, ut possint interpellare, sic intervalla necesse est substruere ad li¬
bramenta ’, quemadmodum in rivis et canalibus““. Sin autem " non longa
EMENDATIONES
si — Dant Codices, et repetunt Editiones quae : ea tamen vox nullo pacto probari potest, nam vel
vel syntaxis reclamat . Si enim verba, vocabitur quinquagenaria, quae sequuntur, voci lamina a
sensus violabitur , cum de nominibus fistularum sermo sit : sin autem verba memorata ad aliam voc
uti par est, reféramus, corruet syntaxis, cum vox lamina nuda remaneat . Bifaria datur emendatio , mu
pronomine quae in cum , vel si : prima magis accedit corruptae voci , facile namque ex quum effici potuit
quae ; secundam tamen antetuli euphoniae gratia, quia sequitur aliud cum.
intervalla ... ad libramenta — Locus hic plus minusve male mulctatus est a fere omnibus Editoribus, Tra¬
dunt Codices, intervalla necesse est substruere ad libramenta: edidit Sulpicius, ad libramenta necesse est sub¬
struere intervalla. Iocundo autem placuit etiam aliquid addere, et scribere, necesse est eorum intervalla sub¬
Schneideriana , quae inutilem
genuinam verborum structuram retinuit cum Editoribus Florentino ac Ve-
neto, plaudente Pontedera, quibuscum iure meritoque convenio.
canalibus — Silentibus Codicibus et Editionibus saec. XV, ac sensu et syntaxi optime fluente , scripturan
amplificare voluit locundus adiiciens dictum est post vocem canalibus . Improbando eius arbitrio studuerunt
Editores ceteri, praeter Schneiderum, qui Codicum auctoritatem praehabens insertas voces delevit, quem lau-
do et sequor .
ILLUSTRATIONES
(de Aquaed. art. 26 ) : Omnis autem modulus colligitur
14 Narrat Frontinus (de Aquaed.
lum pro aquarum distributione non amplius a
aut diametro , aut perimetro, aut areae mensura
quibus et capacitas apparet . Vitruv
am methe
igitis nomen habuisse, sed appellatum fuisse qui-
ex perimetro laudat Straticus, dummodo in cyl
um auctore Agrippa, vel opera plumbariorum sua¬
cam figuram lamina sit convoluta. Levis enim err
nte Vitruvio . Qui huius constitutionis auctorem
diametri mensura evadit triplex in perimetro :
faciebant Agrippam , dicebant, modulum quinarium
terea difficilius sumitur diametri dimensio, qua
e, quibus olim di¬
is punctis
quae ad perimetrum attinet. Observat tamen Fron
batur, cum
exigua esset copia
nus (de Aquaed. art. 25), plumbeam laminam planam
qui vero a plumbariis a Vitruvio edoctis repetebant
quinarium modulum, aiebant, minimam esse mensu¬
circumactam in rotundum interiore parte attrahi , et
iore protendi.
males struc
6 Videlicet, in rivis per ca
didit Perra-
c proprio marte ita rede
17 Locum hunc
lum dictum a diametro quinque quadrantum , quae
ultius, et s’il se rencontre de hautes montagnes , i
sequentibus quoque modulis usque ad vicena¬
ratio in
riam dur
que la conduite des tuyaux se jasse en toi
diametro per singulos adiectione singu¬
grand. Ha
lorum quadrantum crescente : ut in senaria,
vu que le détour ne so
itibus verbis, mon¬
at Schneiderus, qui ex ant
scilicet quadrantes in diametro habet
esque medi non fuerint altiores, huiusmodi apodo
ptem ; et deinceps simili incremento usque ad
quae set
qualem tradidit Perraultius,
n requiri opinatur,
nam suspicatus edidit, s
75 Fistularum modulus non solum e
ideoque lacui
un autem
ex earum lati-
on inficior, haec potuis
tudine anteq
quam in rotundationem flecterentur, scili¬
non longa etc. Equidem ne
truvium innuere, sed , Codicibus reluctantibus, cur in¬
cet ex perimetro, sed etiam a diametro, aut luminis
terpolandus est textus , vel diverso sensu explicandus,
areae mensura desumebatur , uti testatur Frontinus
