DE ARCHITECTURA 
ILLUSTRATIONES 
faciendae sunt , quantum adiectio in media columna 
At columnarum cum entasi adest ne aliquod exem¬ 
iptione invenietur. Si monumenta insp 
teribus aedificiis? Willalpandus (in Ezech 
reperiemus, crassi 
na quam Graeca, 
1 templo Salomonis: q 
is ostendi 
m esse ad amplitudine 
m cavi, uti unum ad tria. 
suasum si 
Vitruvium huius 
imo, inqu 
vel unum ad quatuor, vel unum ad quinque. Assum¬ 
observatione habuis¬ 
neceptum ex sacrae fabrici 
quam inter alia mo 
pta media proportione, 
onumenta 
d quo fundamento in hanc venerit opinionem m 
lum Romae, concipiatur cir¬ 
servat Martis Ultoris temp 
aignif. Rom. cap. 114) adnotavit 
2t. Piranesius 
cumferentia columnae divisa in partes centumvigint 
tum lateribus curvilineis repertam 
isse se column 
columna vero viginti quatuor str 
praedita ; unam 
er ruinas Tuscanici templi Albae in Aequis ; atqu 
centum viginti memoratis partibi 
ccupabit quaelib 
statas, quib 
dem huius generis esse quatu 
quare per notissi 
nam regulam in 
iae crassitud 
tur sepulchrum C. Poblicii Bibuli R 
em aequare tricesimam octavam 
Paulo (Antiq. Paest.1 
Paestani aedisicii a 
etri imi scapi , ideoque hanc esse dimer 
sae ad lineam curvam contrahuntt 
ripti et ips 
a entasis. 
plus minusve convexas, antiquas columnas Ro 
gitur nunc est experiri , an haec quantitas 
lisse Ortisius fatetur in templis, p 
a daret extra perpendicu¬ 
lumnae r 
roiecturan 
im vero numeran 
ne aedificiis; pr 
oindeque c 
nnarum scapi 
mimi scapi 
lapide orient 
Ssianis ex 
uae in aedibus 
.Ad id investigandum, colt 
imnis quantitas reper¬ 
ae denique albi mi 
ciatae in aedibus Strotianis, ali 
incipiendo a minore altitudine ac ascen¬ 
ris in hortis Negronianis. In reliquiis veteris R¬ 
dendo gradatim ad maid 
orem, et reperies proiecturan 
quesius ( 
nullas cum en 
si deprehendit Mar 
entasis intra perpendiculum imi scapi co 
tera curvilinea 
ontineri usque 
Veteres columnas la 
Romani eap est lilia, ui kaeun 
ad columnam altam pedibus ducentis viginti septer 
r (loc. ci 
hibere exp¬ 
cuius exemplum nec superioribus nec nostris tempe 
Profecto nonf 
bus invenitur. Facilis porro computatio est. Nam iuxta 
m Antonini 
nas. Entasim i 
Vitruvianam theoriam, quae in hoc capite datur, co¬ 
que lovis Tonantis Romae, nec non Vestae 
ducentorum septuaginta sep 
lumna pedum 
li fabbriche 
tem habere 
bservavit Valadierus (Raccolta 
imae nonae 
mmo scapo contracturam de 
deberet in su 
dere colur 
eam venustiores re 
li Roma an 
eret, ut diametros par¬ 
partis diametri imi scapi; unde fic 
tre immerito Winke 
esset tricesima octava parte : ad¬ 
tis mediae brevior ima 
nt.) scri- 
innus (St 
dendo igitur mediae diametro quantitatem entasis, quae, 
atis addere col 
t, entasim n. 
uti supra demonstravi , est tricesima octava pars ima 
satis superque sufficiunt, ut prorsus e 
diametri, media adamussim imam diametrum aequabit, 
iqui de entasi locuti sunt 
fiat admiratio illa, qua ali 
quod idem valet ac si dicatur, entasim ad perpendicu¬ 
iam ipsa arguunt 
eodemque tempore : 
lum imi scapi remanere. 
s non invenerunt 
qui entasim inter veteres reliquia 
Cum naturam et quantitatem Vitruvianae entasis de¬ 
eliodori Larissaei , seu Damiani Philosophi locus 
claraverim, iam sequitur, ut methodum, qua noster 
at entasis usum apud 
le Opticis c 
4) nobis fi 
tionem reddit; h   o uè 
luctor eam descripsit, investigemus. Ordo pos 
Veteres, et e 
ab aliorum opinionibus exponendis ac perpendendis in¬ 
ooo xiova, éei aa   vaα a 
cipiamus. A locundi schemate et ab iis, quae in margine 
ouo, o arà aa vi: qui locus 
notata sunt , eruitur, ipsum columnae scapum usque 
a Dasypodio (Lex. Mathem.) putide versus fuit sic 
gratia : cylindrum hac ratione dum pingi 
medietatem produxisse ad perpendiculum , et exin¬ 
contracturam incepisse. 
nna ad medium an¬ 
Reit illum, ut inspiciatur co 
Ad altitudinem duarum ex 
ue columnae p 
rasta, unde et visus latius fund 
maiori sane 
is lineam perp 
ide ac perspicuitate textus ita reddi de 
sset: sic igi¬ 
tibus ab imo scapo duxit Cae 
dicularem axi indeterminatam ; et in hac pro lub 
olumna cylindrica, quoniam procul intuenti in 
centra fixit pro radiis duorum brevium segmentoi 
ontracta appareret , latior ibi fit. Quod si colui 
circuli , quorum quodlibet se cum lineae contractu¬ 
statu cylindrico, uti eam consideravit Heliodorus, 
gustior in medio videbatur, multo ma 
ungebat. 
Vitruvius, exilior vider 
ensuit primo Durerus , columnam tres in parte 
trahebatur. 
uti praecepit 
le hac de causa excogitatum est, ut latior 
qualiter esse dividendam ; et ad tertiam ab imo s 
et columna, scilicet, ut ei in medio trunci adie¬ 
em diametrum constituit aequalem ei, qui 
am habet 
nmi scapi 
ctio quaedam daretur. 
n per hoc et per alia imi et sui 
columnae praegnantis transire fecit. Al¬ 
Quam dimensionem entasis haberet , a Vitruvio ex¬ 
plicite non dicitur ; attamen ex loco quodam huius Li¬ 
teram praebet Durerus methodum, quae eamdem 
bri cap. 5, ubi de columnarum striis agitur, res expla 
bet originem, sed postea obvolutior evadit. Dur 
Philander adha 
nari potest. Legitur itaque ibi : Crassitudines striarum