LIBER SECUNDUS CAP. VIII 
Cum ergo tam magna potentia Reges non contempserint lateritio¬ 
rum parietum structuras, quibus et vectigalibus et praeda saepius lici¬ 
tum fuerat non modo caementitio aut quadrato saxo, sed etiam mar¬ 
moreo habère ; non puto oportere improbare, quae sunt e lateritia stru¬ 
ctura facta, aedificia, dummodo recte sint tecta". Sed id genus quid 
ita a populo Romano in urbe fieri non oporteat, exponam, quaeque 
sint élus rei causae et rationes, non praetermittam. Leges publicae non 
patiuntur maiores crassitudines quam sesquipedales constitui loco com¬ 
muni »; ceteri autem parietes, ne spatia angustiora fierent, eadem cras¬ 
situdine collocantur 2. Lateritii vero, nisi diplinthii aut triplinthii fue¬ 
rint, sesquipedali crassitudine non possunt plus quam unam sustinere 
contignationem ". In ea autem maiestate urbis , et civium infinita fre¬ 
quentia innumerabiles habitationes opus fuit explicare . Ergo cum re¬ 
cipère non posset area plana tantam multitudinem ad habitandum in 
urbe, ad auxilium altitudinis aedificiorum res ipsa coegit devenire. Ita¬ 
que pilis lapideis 22, structuris testaceis 33, parietibus caementitiis alti¬ 
tudines extructae , et contignationibus crebris coaxatae coenaculorum 
EMENDATIONES 
tecta — Vocem perquam idoneam tecta a Codicibus fere omnibus servatam, et ab Editionibus saec. XV con¬ 
firmatam locundus, praeeunte Codice Mediolanensi 2, permutavit in perfecta, et ita sequentes Editores, excepto 
Poleno. Nonne ridiculum est dicere dummodo recte sint perfecta? Conditio haec in omnibus operibus subin- 
ligitur. E contra scite dixit Vitruvius dummodo recte sint tecta ; et ita ipsum dixisse ex eo liquet , quod 
ra modum explicat tegendi structuras lateritias. 
et contignationibus — Visum est mihi cum Codice Vallicelliano s. m., et Editionibus Rodi , Bipontinae 
Schneideri, approbante I 
9), addere coniunctionem et ab aliis Editoribus et Codicibus prae 
Fea (Proget. 
missam, utl 
locutionis nexus restituere 
ILLUSTRATIONES 
Locum ubi Graeci excubias agerent, credidit Straticus 
41 lam dixerat Vitruvius hoc Libro cap. 3, Roma¬ 
Prima incongrua videtur sententia, cum 
nos adhibuisse laterem longum sesquipede, latum pe¬ 
ile sit, in Rhodiorum civitate locum ext 
de ; non poterant itaque parietes crassitudine sesqui¬ 
onum Legati subsisterent. Secunda verisimilior est 
pedali esse diplinthii et multo minus triplinthii : et cun 
ssent neces¬ 
Melius autem erit credere, Graiam stationem, 
huiusmodi ad sustinendas conti 
ax contextu 
sermo est, indicare Graecorum mil 
gitur erant lateritii. Se 
sarii, excludendi ig 
39 Confer quae si 
teribus crudis 
t loqui heic Vitruvium de 
im in hoc 
pus. Eodem in 
ones tamen be 
annot. 22 de parietil 
etsi sesquipedales, cont 
principio dicam, aedificia constituta in loco communi 
pro lateritiis 
stinere poterant ; et revera 
intelligen 
ositis in civitatibus et aliis 
usos fuisse Romai 
m secutus 
urbanis I 
eideri sententiam attendo 
42 Inconsidere 
qui locum com 
lapideas interpretatus est pro 
ult esse parietem comi 
40 Similia tradit PI 
inius (Hist. Nat. XXX 
pensis. Pilae sunt aedificii fulmenta 
habebant structurae testaceae et 
Romae non fiunt talia aedificia, 
quia sesg 
tignationen 
s ex testacea structu¬ 
ena 
paries non plus quam unam cont 
Ab Augusti tempo 
lae frequenter adhibitum fuit praecipue in 
Cautumque est, ne communis crassior fiat, nec inter¬ 
blicis aedificiis. Magnifica rudera lateritii operis ne 
gerivorum ratio patitur.