Full text: Casati, Paolo: De igne dissertationes physicae

Philoſopho Naturam ſpeculanti, rerumque principia venanti,
quas mutationi obnoxias Phyſicus contemplatur, quid procli-
uius fuit, quàm manifeſtis illis, & extra omnem controuerſiam
poſitis fundamentis inniti, videlicet, Rem nullam de nihilo ori-
ri, Nullam in nihilum occidere? vt enim neceſſe eſt lancem in li-
brâ ponderibus impoſitis deprimi, ſic animum perſpicuis cedere,
vt cum Cicerone loquar *in Lucullo. * Materiam igitur aliquam eſſe
neceſſe eſt, quam fingat & formet effectio, & ſi diſſoluatur, inte-
reat non in nihilum, ſed in ſuas partes: Nulla quippe vis, vt
eunti per ſingula patebit, mutationem in mundo moliri poteſt
(quæcunque tandem vis illa ſit, præter Deum) quin aliquid ali-
cui detrahat, ſibique aſſumat, in quo facultatem ſuam exer-
ceat. Quapropter Mutationis generatim atque vniuersè acceptæ
principium optimo iure ſtatuendum eſt illud, *Ex quo aliquid fit: *
hæc autem eſt, ſi explicemus atque excutiamus intelligentiam
noſtram, ipſiſſima notio *Materiæ. * Ideò, quamuis à Naturâ ad-
hiberentur in ipſâ rerum effectione minutiſſimæ particulæ & indi-
uiduæ, quæ dirimi diſtrahique non poſſint, primùm fortaſsè con-
fuſæ, poſtea in ordinem adductæ, non continuò Atomis rerum
principia tribuenda ſunt; quia ſcilicet non ob id ipſum, quia Ato-
mi ſint & indiuidua corpuſcula, ſed ex eâ tantùm parte Principij
ratio illis conuenit, quatenus ex ijs conſtat id, quod fit; vno-
verbo, quia Materia eſt; ſiuè demum particulæ illæ diuiduæ ſint,
ſiuè indiuiduæ. Similiter parum refert, an ad hæc peruulgata & nota quatuor Elementa Ignem, Aërem, Aquam, Terram perti-
neantea, ex quibus corporum viciſſitudines gignuntur: non enim
quia Ignis, aut Aĕr, aut Aqua, aut Terra, ſed quia Materia
ſunt, ex qua res fiunt, Mutationis Principium cenſentur: id quod
æquè tribuendum eſſet cuicunque naturæ, quæ nullam cum hiſce
elementis communionem haberet, modo ex illâ res, quæ gigni-
tur, conſtaret. Propterea reiectis Atomis, atque vulgaribus
Elementis, cœteriſque huiuſmodi, quatenus propriâ ſingulorum
notione comprehenduntur, hoc vnum omnibus, quæ fiunt, com-
mune eſt, vt ex Materiâ ortum ducant. Non quod vnam eſſe re-
rum omnium Materiam Formarum varietate diſtinctam, quemad-
modum cognatæ ſpecies, differentijs diſcretæ, generis commu-
nione iunguntur, vſquam apertè docentem Philoſophum repere-
rim; ſed id vniuſcuiuſque Materiam dicit, ex quo illud per ſe con-

Waiting...

Note to user

Dear user,

In response to current developments in the web technology used by the Goobi viewer, the software no longer supports your browser.

Please use one of the following browsers to display this page correctly.

Thank you.

powered by Goobi viewer