De Flamma & Fumo.
quamuis eſſet ex maioribus, & amplam flammam emitteret, vbi
aëre illo ſepulchrali circumfundebatur, illicò extinguebatur; id
quod, multis mirantibus, aliquoties euenit, neque niſi poſt ali-
quod temporis ſpatium licuit illam inferre accenſam: aëri ſiqui-
dem craſſiori, flammæ expanſionem impedienti, tribuendam om-
nes cenſebant facis extinctionem, quæ, attenuato aliquantulum
aëre, accenſa illata eſt in ſepulchrum. Contra verò memini me
legiſſe in Experimentis Phyſico-Mechanicis Roberti Boyle exper. 14. in aëre admodum raro ampliorem apparuiſſe flammam; nam,
vt ipſe teſtatur, Sclopetto immiſſo (in amplum illud recipiens
vitreum, ex quo aërem exſuxerat antlia) cum puluere pyrio in
excipulo, ſemelſucceſſit, vt ſcintillæ ex ſilice excuſſæ eum cor-
riperent; viſus eſt accenſus puluis in maiores expandi flammas,
quàm in aperto aëre, & more ſolito ſurſum aſcendit; facta autem
priùs fuerat exantlatio: hęcille. Quapropter, ſi in vaſe prorſus
occluſo flamma contineatur, niſi valdè amplum illud fuerit, aëris
compreſſio aliqua contingit: in aëre autem compreſſo flammæ pe-
rennitatem adſtruere non audeo.
Maur. Flammæ extinctionem, ne longiores ſimus, in aliam diſ-
ſertationem, ſi placet, differamus, atque perennium huiuſmodi
Lucernarum fidem penes Authores dimittamus; vix enim mihi
perſuadeo Philoſophos interfuiſſe, cùm ſepulchra antiqua ape-
rirentur, qui omnia ad lucernas haſce pertinentia accuratè ob-
ſeruarent; ſed operarum dictis adhibita eſt fides. In Boylæo,
quod attuliſti, experimento, animaduerſione dignum exiſtimo
flammę motum in ſuperiora contendentis, etiamſi reliquus in Re-
cipiente aër valdè rarus & explicatus eſſet; ex quo flammæ ra-
ritas maior innoteſcit, atque leuitas: nam licèt in flammâ par-
ticulæ aliquæ ſingillatim ſumptæ ſint aëre grauiores, illa tamen
particularum omnium complexio molem conſtituit minus mate-
riæ continentem, quàm aër pari mole reſpondens flammæ. Hanc
autem non ab aëre circumfluo, ſecundùm ſpeciem grauiore, ſur-
ſum extrudi (quaſi aër inferior à ſuperiore compreſſus, virtute
ſuâ elaſticâ ſe explicans atque dilatans propelleret ſurſum flam-
mam minùs grauem, vt aliqui opinantur) ſed ſponte ſuâ aſcen-
dere, & obſtantem aërem perrumpere indicat in lucernis ipſa flam-
mæ figura in cuſpidem deſinens: quandoquidem virtus elaſtica eò
validiùs ſe prodit, quò magis corpus à debitâ ſecundùm Natu-
