Full text: Clavius, Christoph: Geometria practica

GEOMETR. PRACT. ra earum aſſumptis deſcribantur verſ{us} alteram ad quodcunque idem interuallum ar-
c{us} H I, K L, M N, ex quib{us} arc{us} quadrante minor{es} abſcindantur in 1, L N, punctis,
per quæex centris rectæ egrediantur @ ſecant{es} C D, in O, P, Q. Sumptis deinde in E I, pro-
ducta ipſi E O, tot partib{us} æqualib{us} vſque ad R, quot ſatis eſſe videbuntur, vt recta ex
R, verſ{us} concurſum ducta non valde oblique ipſ{as} rect{as} ſec{et}, accipiantur in F L, G N,
productis totidem part{es} ipſis F P, P Q, æqual{es} vſque ad S, T. Dico tam rectam R S,
quam RT, & quam ST, in punctum B, concurſ{us} cadere, ita vt puncta R, S, T, B, in vna
recta linea iaceant. Quoniam enim anguli E, F, G, æqual{es} ſunt, eruntrectæ E R, F S, GT, parallelæ. Cum ergo ER, FS, GT, eaſdem proportion{es} habeant, qu{as} EO, FE [?] P, G Q, hoc eſte EB, FB, GB, habent, cadentrectæ RS, RT, ST, in punctum B, quod eſt propo- ſitum.

49.1.

085-02
Note:
27. Tertij.
28. Primi
15. Quinti
4. Sexti &
permutãdo.

HOC ergo lemma ſi adhibeatur, ſatis exquiſitè in ſuperiore figura Num. 6. punctum
concurſ{us} G, deprehendetur, proindeque menſura rectarum, qu{as} ſine numeris inuenire
docuim{us}, non multum à vero aberunt.

49.1.

ſchol. 4. ſex
ti.

8. VERVM commode obliquam illam ſectionem in concurſu G, vitabim{us}, ſi figu-
ram hoc alio modo conſtruem{us}, Fiat in figura Num. 6, angul{us} rect{us} EFG, & in quoli-
b{et} puncto G, vbi concurſum eſſe volum{us}, conſtituantur anguli F G D, F G E, aqual{es}
complementis angulorum obſeruationum. Ita enim DE, reſpondebit differentiæ ſtatio-
num, & c. Quocirca ſi cogitetur DE, ſectain tot part{es} æqual{es}, quod palmi, vel ped{es} [?] in
differentia ſtationum fuerunt aſſumpti, cognoſcem{us} per ea, quæ ad finem Num. 1. cap. 1. lib. 1. docuim{us}, quot ex ijs partib{us} in diſtantijs DF, EF, & in altitudine F G, at que hy-
potenuſis GD, GE, comprehendantur. Atque hoc modo punctum concurſ{us} G, dubium
aut incertum eſſe non poteſt, cum illud ante omnia elegerim{us} [?] .

49.1.

Quo pacto
infig. Num.
6. obliqua ſe-
ctio in pun-
cto concur-
ſus G, vite-
tur.

50. SCHOLIVM.

Vt etiam pro tyronibus ſemel explicemus, quid per noſtrum loquendimo-
dum intelligamus, cum dicimus verbi gratia, Num. 1. huius problematis, Fiat.

50.1.

Note:
Vt O P, differentia inter \\ tangent{es} angulorum \\ obſeruationum # ad P N, vel H M, \\ Tangentem mino- \\ rem. # It a E D, diffe- \\ rentia ſtatio- \\ num # ad D F:

Sciendum eſt, nos hoc modo redigere opus ad termino s regulæ trium. Qua
propter ſi iuxta tenorem regulæ numerus in tertio loco poſitus ducatur in eum,
qui ſecundum locum occupat, hoceſt, differentia ſtationum in propoſito e-
xemplo multip licetur per Tangentem minorem, productuſque numerus per
eum, qui in primo loco collocatur, id eſt, per differentiam Tangentium, diui-
datur: (niſi quando primus numerus eſt ſinus totus Tunc enim diuiſio non fit,
ſed ex producto quinque figuræ abijciuntur, vel ſeptem, prout ſinus totus ſta-
tuitur 100. 000. vel 10,000. 000.) pro creabitur in quotiente quartus numerus,
qui quæritur, nimirum diſtantia D F. Eademque eſt ratio de cæteris.

50.1.

Altitudinis
inuentio per
vnicam ſtatio
nem, quando
diſtantia nota
eſt.

51. COROLLARIVM I.

Itaqve quando diſtantia à loco menſoris vſque ad altitudinem ignotam
cognita eſt, inuenietur altitudo per vnicam ſtationem. Sifiat.

Vt ſin{us} \\ tot{us} # ad Tangentem anguli \\ obſeruationis: # Ita diſtantia \\ nota # ad altitudinem.
4. Triang.
rectil.

Hoc enim demonſtratum eſt Num. 3. huius problematis 1. tam per angulum ob-

Waiting...

Note to user

Dear user,

In response to current developments in the web technology used by the Goobi viewer, the software no longer supports your browser.

Please use one of the following browsers to display this page correctly.

Thank you.

powered by Goobi viewer