DE ARCHITEC. LIB. I.
& contra Appionem primo libro, Properti{us} libro tertio, Euſebi{us} præparationis
Euangelicæ libro
IX
. & in Chronicis, D. Augustin{us} libris de ciuitate Dei
XVI
. &
XVIII
. Iustin{us} libro primo, Ammian{us} libro
XXIII
. Dionyſi{us} libro de
orbis ſitu, & Martialis libro nono.
35.
De diuiſione operum, quæ intra muros ſunt, et eorum diſpo-
ſitione, vt ventorum noxij flat{us} vitentur.# CAP. # VI.
MOENIBVS circundatis, ſequuntur intra murum
arearum diuiſiones, platearumq́, & angiportuum, ad
cœli regionem directiones. Dirigentur hæc autem re-
ctè, ſi excluſi erunt ex angiportis venti prudenter, qui
ſi frigidi ſunt, lædunt, ſi calidi, vitiant, ſihumidi no-
cent. Quare vitandum videtur hoc vitium, & aduer-
tendum ne fiat, quod in multis ciuitatibus vſu ſolet euenire, quemadmo-
dum in inſula Lesbo oppidum Mytilene magnificenter eſt ædificatum
& eleganter, ſed poſitum non prudenter. In qua ciuitate Auſter cum flat,
homines ægrotant, cum Corus, tuſsiunt, cum Septentrio, reſtituuntur in
ſalubritatem: ſed in angiportis & plateis non poſſunt conſiſtere, propter
vehementiam frigoris. Ventus autem eſt aëris fluens vnda, cum incerta
motus redundantia. Naſcitur cum feruor offendit humorem, & impetus
feruoris exprimit vim ſpiritus flantis. Id autem verum eſſe, ex æolipylis
æreis licet aſpicere, & de latentibus cœli rationibus, artificioſis rerum in-
uentionibus, diuinitatis exprimere veritatem. Fiunt enim æolipylæ
æreæ, cauæ, hæ habent punctum anguſtiſsimum, quo aquæ inſunduntur,
collocanturq́ ad ignem, & antequam caleſeant, non habent vllum ſpiri-
tum, ſimul ac autem feruere ceperint, efficiunt ad ignem vehementem
flatum. Ita ſcire & iudicare licet, è paruulo breuiſsimoq́ ſpectaculo, de
magnis & immanibus cœli ventorumq́ naturæ rationibus. Venti enim
ſiexcluſi fuerint, non ſolum efficient corporibus valentibus locum ſalu-
brem, ſed etiam ſi qui morbi ex alijs vitijs forte naſcentur, qui in cæteris
ſalubribus locis habent curationes medicinæ contrariæ, in his propter
temperaturam excluſionis ventorum, expeditius curabuntur. Vitia au-
tem ſunt, quæ difficulter curantur, in regionibus quæ ſunt ſuprà ſcriptæ,
hæc, grauitudo, arthritis, tuſsis, pleuritis, phthiſis, ſanguinis eiectio, & cæ-
tera quæ non detractionibus, ſed adiectionibus curantur. Hæcideo diffi-
culter medicantur, primum quòd ex frigoribus concipiuntur: deinde
quod defectis morbo viribus eorum, aër agitatus, ex ventorum agitatio-
nibus extenuatur, vnaq́; à vitioſis corporibus detrahit ſuccum, & efficit
ea exiliora. Contrà verò lenis & craſſus aër, qui perflatus non habet, ne
crebras redundantias, propter immotam ſtabilitatem adijciẽdo ad mem-