Full text: Baldi, Bernardino: De verborvm Vitrvvianorvm significatione. Siue Perpetuus in M. Vitruuium Pollionem commentarius

153 
SIGNIFICATIONE. 
da unde &à Gracis dicitur mameas, quod es indaginem significet. Co¬ 
positum igitur est nomenà  &am , venatio, indagatio. Plutarchus 
in Marcello, variata aliquantulum forina, instrumenta Mathematica 
quaedam, puto solaria, vel eiusmodi,  dixit. Eodem enim pacto di¬ 
citur  &am , veluti i &a . Quidam Latini 
perperàm scribunt absque aspiratione scioteras & scieteras. Certè in 
Pliniano codice l. 21c. 76. ita legimus: Anaximenem Milesium Anaxi¬ 
mandri discipulum, primum horologium qued appellant Sciotericum, La¬ 
cedemone estendisse. Quanquam, ut alibi adnotauimus, moris apud La¬ 
tinos fuit; Graecas hasce aspirationes aliquando despicere. Suidas ait, 
ticies effe , genus nauigii, quod sanè mihi nouum videntur. 
necalias auditum, forte legendum . Huius Sciotheris nec Bai¬ 
sium nec Giraldum intet nauigiorum genera meminisse, certò scimus. 
Caeterùm utrum Sciatheras stylum tantum denotet, vel instrumentum 
totum, nempè Solare horologium, dubitari posset. Vitruuius pro gno¬ 
mone, Plutarchus pro instrumento quodam mathematico, Plinius 
pro Solari. Latam igitur habet significationem. 
SCIOGRAPHIA. l. 1. c. 2. Ichnographia, Orthographia, Sciegraphia. 
Quid sit Sciographia ipse Vitruuius explicat, subdens, item Sciographia 
est fronti & laterum abscedentium adumbratio, ad circinique centrum o¬ 
nnium linearum responsus. Hermolaus in glossematibus Plinianis ad 
cap. 10. libri 35. ita scribit: Sciographia ex Vitruuii l. primo, quanquam 
scenographia fortasse rectius apud eum scribitur, quoniam pictura sit non 
solum arca, ut ichnographia, nec frontis tantum, ut orthographia, sed tecti 
uniuersi. quod scenam, hoc est, tabernaculum vocare mos Gracorum est. 
Hactenus Hermolaus, quem tamen tacito nomine refellit gentilis suus 
Daniel ita inquiens: Sunt qui legunt scenographiam, id est, uniuersi tecti 
deformationem, sed si quis recte consideret & definitionem Vitrauianam, 
Smp;rem ipsam, certè non scenographiam, sed sciographiam legi debere, ut e¬ 
tiam legitur, videbit. Ego huic magis assentior. Caeterùm sciographia 
Graecum verbum, propriè umbrae descriptionem significat, quod La¬ 
tini unica voce adumbrationem dicunt. Distinguitur autem adumbra¬ 
tio ab ipsa lineatione, qua ichnographia & orthographia absoluitur 
quod umbras addat, & oculis non tantumodò lineas, sed & rerum spe¬ 
cies explicatiores subijciat. Verùm, non inutiliter hoc loco dubitauit 
Barbarus, utrum de adumbrata rerum imagine, quae per opticen fit, vel 
de erectione, quam nostri profilum dicunt, intellexerit Vitruuius, & sa¬ 
nè auctoris verba priorem sensum prae se ferunt; utilitas verò aliud re¬ 
V 2 
quirit
	        
Waiting...

Note to user

Dear user,

In response to current developments in the web technology used by the Goobi viewer, the software no longer supports your browser.

Please use one of the following browsers to display this page correctly.

Thank you.

powered by Goobi viewer