CHRISTIANI HUGENII cto ſuſpenſionis ad ſphæræ centrum diſtantia accipiatur,
ſphæræ autem magnitudo non definiatur proportione ad fili
longitudinem, non erit certa menſura penduli cujus recurſus
ſecunda ſcrupula metiantur; ſed quo major erit ejus ſphæra,
hoc minor invenietur menſura illa, inter centrum ſphæræ & punctum ſuſpenſionis intercepta. Quia in iſochronis pendu-
lis, centra quidem oſcillationis à punctis ſuſpenſionum æ-
qualiter diſtant; amplius autem deſcendit centrum oſcilla-
tionis infra centrum ſphæræ majoris, quam minoris.

Hinc neceſſe fuit illis, qui, ante hanc centri oſcillatorii
determinationem, menſuræ univerſalis conſtituendæ ratio-
nem inierunt; quod, jam inde à prima Horologii noſtri
inventione, nobilis illa Societas Regia Anglicana ſibi nego-
tium ſumpſit, & recentius doctiſſimus Aſtronomus Lugdu-
nenſis, Gabriel Moutonus; his, inquam, neceſſe fuit deſi-
gnare globuli ſuſpenſi diametrum, vel proportione certa ad
fili longitudinem, cujus nempe triceſimam vel aliam partem
æquaret; vel menſura quadam cognita, ut digiti vel polli-
cis. Sed hoc poſteriore modo, ponitur jam certi aliquid,
quod id ipſum eſt quod quærendum eſt: etſi ſcio vix ſenſi-
bilem errorem fore, dummodo ſphæræ iſtam, quam jam di-
xi, magnitudinem non multum excedant. Priore autem
poſſet quidem aliquo pacto res explicari; ſed ita, ut nu-
merandarum oſcillationum labor ſubeundus ſit, calculoque
etiam utendum. Quamobrem præſtat, centra oſcillationis
adhibendo, certam rationem ſequi, nulliſque præter neceſ-
ſitatem legibus obligari. atque hic jam majoribus ſphæris
quam exiguis potius utendum, quod illæ occurſu aëris mi-
nus impediantur.

Cæterum, non ſphæræ tantum ex filo ſuſpenſæ, ſed & coni, cylindri, aliaque omnia ſolida, planaque, quorum
centra oſcillationis ſuperius exhibuimus, ad hanc menſuram
inveſtigandam, apta ſunt; quoniam, à puncto ſuſpenſionis
ad centrum oſcillationis, certum idemque omnibus iſochronis
pendulis eſt intervallum. Neque etiam illa duntaxat horolo-
gia, quæ ſecunda ſcrupula aut eorum ſemiſſes ſingulis penduli